گفت‌و‌گو با قاضی زن دادگستری استان یزد/ کنترل احساسات زنانه در کنار قاطعیت و مسئولیت‌پذیری
قضات زن نقش پررنگی در سیستم قضایی دارند و تأثیر حضور آنها بر بهبود فرآیند‌های قضایی و ایجاد عدالت اجتماعی بر کسی پوشیده نیست. قضات زن در کنار نقش مادری و همسری توانسته‌اند به تحقق عدالت اجتماعی کمک شایانی داشته باشند.
در دنیای امروز، نقش زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و قضایی به طور فزاینده‌ای پررنگ شده است. حضور زنان در پست‌های کلیدی و تصمیم‌گیری، نه تنها نشان‌دهنده پیشرفت جامعه در راستای برابری جنسیتی است، بلکه گامی مهم در جهت ایجاد تنوع و تعادل در ساختار‌های قدرت محسوب می‌شود.
در این راستا، مصاحبه با یک قاضی زن فرصتی استثنایی برای بررسی چالش‌ها، تجربیات و دستاورد‌های این گروه از زنان قدرتمند و تأثیرگذار فراهم می‌کند.
این گزارش به بررسی زندگی حرفه‌ای و شخصی یک قاضی زن می‌پردازد که در مسیر پرپیچ‌وخم قضاوت، با موانع و فرصت‌های متعددی رو‌به‌رو شده است. از چالش‌های ورود به این عرصه تا دستاورد‌های چشمگیری که در طول سال‌های خدمت خود کسب کرده است، این مصاحبه تلاش می‌کند تا تصویری جامع از تجربیات او ارائه دهد.
همچنین، این گفت‌و‌گو به نقش زنان در سیستم قضایی و تأثیر حضور آنها بر بهبود فرآیند‌های قضایی و ایجاد عدالت اجتماعی می‌پردازد. از طریق این مصاحبه، می‌توان به درک بهتری از اهمیت حضور زنان در موقعیت‌های قضایی و تأثیر آن بر جامعه دست یافت.
این گزارش نه تنها به بررسی مسیر شغلی یک قاضی زن می‌پردازد، بلکه به عنوان الگویی برای زنان جوان مسلمان است که آرزوی ورود به این عرصه را دارند.
در این گزارش با خانم ندا کریمی یکی از قضات دادگستری استان یزد به گفت‌و‌گو نشستیم که شما را به ادامه این گزارش دعوت می‌کنیم.
میزان: خودتان را معرفی کنید و بفرمایید از چه زمانی وارد دستگاه قضایی شده‌اید؟
کریمی: ندا کریمی هستم متولد سال ۱۳۶۸ و از سال ۱۳۹۴ وارد دستگاه قضایی شده‌ام. البته کارآموزی را از سال ۱۳۹۳ آغاز کردم. مدرک کارشناسی را از دانشگاه شاهد و مدرک ارشد را از دانشگاه علامه طباطبایی اخذ کردم.
میزان: درحال حاضر در چه سمتی هستید؟
کریمی: من از بدو ورود به دستگاه قضا قاضی شورای حل اختلاف بودم و به عنوان اولین قاضی مستقل شورای حل اختلاف استان یزد شروع به فعالیت کردم و در حال حاضر در سمت دادرس اجرای احکام محاکم صلح فعالیت می‌کنم.
مهمترین مشکلات و مطالبات قضات زن
میزان: در خصوص مشکلات و مطالبات قضات زن توضیح بفرمایید؟
کریمی: بزرگترین مطالبات قضات زن، ارتقای پست شغلی در سلسه مراتب است. متاسفانه قضات زن فقط در چند پست محدود از جمله دادرس اجرای احکام، دادیار، مشاوره خانواده و … فعالیت دارند و نهایتا در کنار یک قاضی مرد می‌توانند نظرات خود را بیان کنند. بنده حدود ۱۰ سال قاضی شورا بودم و رای صادر می‌کرد که خیلی هم راضی و امیدوار بودم، اما با تشکیل دادگاه صلح و باتوجه به سابقه و تجربه‌ای که داشتم قرار بود از ما به عنوان دادرس محاکم صلح استفاده شود که متاسفانه برای خانم‌ها ابلاغ صادر نشد و همه بانوان را به شعب اجرای احکام فرستادند.
میزان: از دیگر مشکلات‌تان برایمان بگویید؟ آیا تاکنون مسائل کاری بر روی زندگی شما تاثیر گذاشته است؟
کریمی: ما خانم‌ها نسبت به آقایان و اینکه بیشتر مسئولیت کار‌های منزل بر دوش خانم‌ها است، خیلی دغدغه بیشتری در محل کار داریم و آقایان با خیال راحت‌تر می‌توانند در محل کار حاضر شوند و یا ساعت بیشتری بمانند و حتی خارج از وقت اداری بیایند، اما خانم‌ها باتوجه به مسئولیتی که در خانه و در قبال فرزندان دارند کمتر می‌توانند در خارج از وقت اداری برای کار زمان بگذارند. در مجموع سیاست دادگاه باید طوری باشد که چه مرد و چه زن بعد از ساعت اداری در محل کار حضور نداشته باشد، اما باتوجه به حجم فعالیت زیادی که در قوه قضاییه وجود دارد و کمبود نیروی انسانی، همکاران باید در ساعت اضافه کار نیز حاضر شوند که این امر برای خانم‌ها با مشکلاتی همراه است.
میزان: متاهل هستید و چند فرزند دارید؟
کریمی: متاهل هستم و یک فرزند پسر ۱۰ ساله دارم.
روایتی از اتحاد و همدلی یک خانواده
میزان: با توجه به اینکه مدتی در شورای حل اختلاف مشغول به کار بوده‌اید، آیا خاطره‌ای از پرونده‌های صلح و سازش به یاد دارید؟
کریمی: برعکس بسیاری که تصور می‌کنند شغل ما فقط خاطره بد و تلخ دارد می‌خواهم یک خاطره خوب و شیرین از کارم تعریف کنم. به یاد دارم در یک پرونده شخصی از اعضای یک خانواده در زندان به سر می‌برد. این متهم ۶ خواهر و برادر داشت و هربار برای پیگیری پرونده این متهم هر ۶ نفر با هم در دادگاه حضور پیدا می‌کردند. یک بار من اعتراض کردم و گفتم چرا یک نفر شما مسئول این پرونده نمی‌شود تا همه مجبور نباشید به دادگاه بیایید؟ یک نفر از از آنها گفت: ما ۷ خواهر و برادریم که پدر ما همیشه به ما توصیه می‌کرد در تلخ و شیرین روزگار کنار هم باشیم. از کودکی و نوجوانی هر مشکلی برایمان پیش آمده همه در کنار هم بودیم و پشت هم را خالی نکردیم برای همین موضوع هر بار همه به اتفاق برای کمک به برادرم در دادگاه حاضر می‌شویم. حتی روزی که برادر این خانواده از زندان آزاد شده بود هم، همگی به اتفاق به استقبال او رفته بودند. این حرف‌ها و اظهارات برایم خیلی جالب و آموزنده بود و در ذهنم ماند. اینکه ما در فراز و فرود زندگی کنار هم باشیم؛ از یکدیگر مراقب کنیم و به هم دلگرمی بدهیم واقعا ارزشمند است.
قضاوت احساس رضایت درونی خوبی به من می‌دهد
میزان: آیا از اینکه این شغل را انتخاب کردید پشمان نیستید؟
کریمی: خیر. پشیمان نیستم و اگر به گذشته برگردم باز هم همین شغل را انتخاب می‌کنم. از روی علاقه‌ای که به رشته تحصیلی و حقوق داشتم این شغل را انتخاب کردم و از دوران کودکی علاقه به حل مشکلات مردم داشتم و اینکه باعث شوم تا اختلافات مردم حل شود. قضاوت احساس رضایت درونی خوبی به من می‌دهد.
قاضی زن هم داریم؟!
میزان: از برخورد مردم با خودتان بفرمایید. عکس‌العمل آنها در مواجه با قضات زن جیست؟
کریمی: مردم باتوجه به اینکه کارشان باید انجام شود، این موضوع را می‌پذیرند ولی در زمان‌های زیادی با این جمله که «مگر قاضی زن هم داریم؟» از سوی مردم و مراجعان رو‌به‌رو می‌شویم. خیلی از مراجعان وقتی برای پیگیری پرونده خود به ما مراجعه می‌کنند این سوال را می‌پرسند. یا مثلا زمانی که فرزندم به دوستانش می‌گوید که شغل مادرم، قاضی است، با همان جمله بالا مواجه می‌شود. خیلی از مردم از عملکرد قضات زن رضایت دارند و حتی این رضایت را بیان می‌کنند. بسیاری از کارمندان مرد قوه قضاییه هم می‌دانند که دقت و کار خانم‌ها بالاتر است، اما به دلیل محدودیت قوانین، اجازه استفاده از خانم در سمت‌ها دیگر وجود ندارد.
میزان: ارتباط طرفین پرونده (به ویژه زمانی که یک طرف پرونده زن باشد) با یک قاضی زن چگونه است؟ آیا زن بودن شما حس راحت بودن و نزدیکی را در مراجعان زن ایجاد می‌کند؟
کریمی: بله صد درصد اینگونه است، قطعا ارباب رجوعی که زن است به ویژه در پرونده‌های دعاوی خانوادگی می‌تواند ارتباط بهتری با ما برقرار کند و در بیان مشکلات و مطالباتش راحت‌تر است؛ اما ما تابع چارچوب قوانین هستیم. برای مثال پرونده‌ای داشتیم که در خصوص حکم تخلیه منزل یک خانم بود که به بنده اظهار می‌داشت چرا به عنوان یک زن من را درک نمی‌کنید؟ در برخی موارد، ارباب رجوع خانم به صرف اینکه یک زن هستیم توقع دارند تا امتیازات بیشتری برای آنها قائل باشیم که در اینجا دست ما بسته است و تابع قوانین هستیم.
کنترل عواطف زنانه برای تحقق عدالت
میزان: احساسات زنانه را چگونه کنترل می‌کنید؟
کریمی: خانم‌ها بیشتر از آقایان می‌توانند احساسات را کنترل کنند و در هر شرایطی ما تابع قوانین هستیم و نمی‌توانیم فراتر از آن برویم. البته حتی اگر رای برعلیه افراد دهیم، می‌توانیم بهتر آنها را درک کنیم و احساس همدردی داشته باشیم که این هم از نقاط قوت قضات زن است.
میزان: در پایان اگر موضوعی مورد نظرتان هست را بفرمایید؟
کریمی: بیشترین چیزی که انگیزه خانم‌ها را جهت کار کردن در دستگاه قضا کم می‌کند همین موضوع ارتقای پست است و بنده علی رغم سوابق و تجارب کاری بالایی که دارم از این موضوع محروم هستم. از مسئولان قضایی انتظار دارم برای این مشکل چاره‌ای بیاندیشند چرا که وجود قضات زن در دستگاه قضا یک مزیت محسوب می‌شود و نیاز است که به آنها نگاه ویژه‌ای شود.
انتهای پیام/
