مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در ایستگاه دوم؛ حرکت گفتوگوها به سمت مذاکرات فنی


دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا برگزار شد و اظهارنظرهای رسمی طرفین خطوط کلی روند را تشریح کرد.
دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با میانجیگری عمان، شنبه، ۳۰ فروردین ۱۴۰۴ در رُم، پایتخت ایتالیا برگزار شد؛ ریاست هیئتهای مذاکرهکننده ایران و آمریکا در این دور مانند دور نخست در مسقط، پایتخت عمان، به ترتیب برعهده سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه و استیو ویتکاف، نماینده دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا در امور خاورمیانه بود.
این دور از مذاکرات که دیگر با نام گفتوگوهای مسقط شناخته میشود، ۴ ساعت طول کشید و در نهایت به توافق بر سر آغاز فنی مذاکرات در چهارشنبه، ۳ اردیبهشت و برگزاری دور سوم مذاکرات غیرمستقیم در مسقط در شنبه، ۶ اردیبهشت پایان یافت.
اظهارنظر و موضعگیری مقامهای رسمی ایران و آمریکا در پایان دور دوم مذاکرات غیرمستقیم، از سازنده بودن آن و حرکتش بر مسیر گفتوگوهای فنی حکایت دارد؛ هرچند نگاه محتاطانه ایران بهویژه با در نظر داشتن سابقه بدعهدی طرف آمریکایی و موضعگیریها و اظهارنظرهای متناقض آنها، بر ادامه این مذاکرات و نتیجه آن همچنان در دورنما خود را نشان میدهد.
براساس اعلام وزارت امور خارجه، در این دور از گفتوگوها مذاکرهکنندگان ارشد ایرانی و آمریکایی علاوه بر ترسیم چارچوب کلی مذاکرات، دیدگاههای خود را در مورد برخی از موضوعهای مهم در حوزه رفع تحریمها و موضوع هستهای تبادل کردند.
طرفین در عین حال توافق کردند که دور بعدی مذاکرات غیرمستقیم را روز شنبه آینده در مسقط ادامه دهند.
براساس این اطلاعیه، با توجه به اینکه تصمیمگیری در مورد هر ۲ موضوع رفع موثر تحریمها و اعتمادسازی در مورد ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران نیازمند بحث و بررسی دقیقتر در سطح کارشناسی است، مقرر شد هیئتهای فنی ایران و آمریکا چهارشنبه این هفته در مسقط جلسهای را با تسهیلگری وزارت خارجه عمان برگزار کنند.
عراقچی، وزیر امور خارجه در پایان دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در ایتالیا، ضمن روبهجلو خواندن مذاکرات غیرمستقیم، سرخطهای مهمی را در این رابطه ارائه کرد.
رئیس هیئت مذاکرهکننده ایران درباره محتوا و نتیجه مذاکرات غیرمستقیم در رُم، گفت: درباره یکسری اصول و اهداف به یک تفاهم بهتری برسیم و نهایتا قرار شد مذاکرات ادامه پیدا کند و وارد مرحله بعدی شود؛ جلسات کارشناسی شروع میشود.
وی در ادامه گفت: از چهارشنبه این هفته مذاکرات فنی در حد کارشناسی در عمان برگزار خواهد شد و طبیعی است کارشناسان فرصت بیشتری دارند؛ شنبه آینده طرف آمریکایی را در عمان ملاقات خواهیم کرد تا نتیجه مذاکرات فنی در سطح کارشناسی را بررسی کنیم.
عراقچی با تاکید بر اینکه پس از مذاکرات فنی، فضای بهتری برای قضاوت وجود دارد، گفت: ممکن است خوشبینی موجه باشد، اما فقط با احتیاط زیاد؛ هیچیک از گمانهزنیها درباره مذاکرات تایید نمیشود.
وزیر امور خارجه در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس اعلام کرد که برای طرف آمریکایی توضیح داده شد که چگونه برای بسیاری در ایران برجام دیگر به اندازه کافی خوب نیست و از نظر طرف آمریکایی هم آنچه از برجام باقی مانده، تنها «درسهای فراگرفتهشده» از آن است.
حضور رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در رُم همزمان با برگزاری دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا از موضوعهایی بود که مورد توجه رسانههای مختلف قرار گرفته و مبنایی برای گمانهزنیها شد؛ عراقچی در این باره گفت: طبیعی است که نقش آژانس در یک توافق احتمالی نقش مهمی خواهد بود، چون مسئولیت راستیآزمایی و نظارت بر تعهدات ایران در حوزه برنامه هستهای با آژانس است و ما هم هیچ نهاد دیگری را برای راستیآزمایی در این باره قبول نداریم؛ هنوز در موقعیتی نیستیم که احتیاجی به حضور آژانس باشد.
وی با اشاره به دیدارهای گروسی با مقامهای ایتالیایی و رئیس هیئت مذاکرهکننده آمریکا، اظهار کرد: اینکه گروسی در جریان روند مذاکرات قرار بگیرد، مثبت است و من هم در تهران با وی ملاقات داشتم و شاید اگر آن ملاقات در تهران نبود، من هم در رُم با ایشان دیدار میکردم.
در عین حال، در طرف دیگر هم وزارت خارجه آمریکا در نخستین موضعگیری در پایان دور دوم مذاکرات غیرمستقیم، از پیشرفت در مذاکرات خبر داد؛ تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در این باره گفت: ما در دور دوم مذاکرات خود با ایرانیها در رم به پیشرفتهای قابل توجهی دست یافتیم؛ ما با طرف ایرانی برای از سرگیری مجدد دیدار در هفته آینده به توافق رسیدهایم.
یک مقام ارشد دولت ترامپ هم به رسانههای آمریکایی گزارش داد: امروز در رم، طی چهار ساعت در دور دوم مذاکرات، در گفتوگوهای غیرمستقیم خود پیشرفت بسیار خوبی داشتیم.
بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان بهعنوان واسطه مذاکرات، در پایان نشست غیرمستقیم رُم، اظهار کرد: مذاکرات ایران و آمریکا، سرعت خوبی گرفته و آنچه غیرممکن بود، اکنون ممکن شده است.
بیانیه وزارت خارجه عمان در پایان دور دوم مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در ایتالیا نیز موضعی مشابه با اظهارات وزیر خارجه این کشور را اعلام کرد؛ در این بیانیه آمده است: این دور از مذاکرات ایران و آمریکا در رم منجر به توافق طرفین برای رفتن به مرحله بعدی مذاکرات شد؛ هدف مذاکرات ایران و آمریکا دستیابی به یک توافق عادلانه، دائمی و الزامآور است.
در ادامه بیانیه وزارت خارجه عمان آمده است: مذاکرات ایران و آمریکا با هدف اطمینان از عاری بودن ایران از سلاحهای هستهای و لغو کامل تحریمها است. مذاکرات ایران و آمریکا همچنین با هدف حفظ حق ایران برای توسعه انرژی هستهای برای مقاصد صلحآمیز است.
دستگاه دیپلماسی عمان همچنین اعلام کرد: دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا تا چند روز آینده در مسقط برگزار میشود.
قطار مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا بر ریلگذاری اولیه پیش میرود و اکنون در راه مسقط است؛ جمهوری اسلامی ایران با در نظر داشتن خطوط قرمز خود متعهد به تامین منافع ملی مردم ایران است.
انتهای پیام/