رئیس مرکز حقوقی ریاست جمهوری: ایکائو صلاحیت رسیدگی ماهوی به سانحه هواپیمای اوکراینی را ندارد/ درخواست تجدیدنظرخواهی ایران از دیوان بین‌المللی دادگستری

گفت‌وگو|

رئیس مرکز حقوقی ریاست‌جمهوری با اعلام خبر شکایت ایران از ۴ کشور اروپایی در پرونده هواپیمای اوکراینی به دیوان بین‌المللی دادگستری، اعلام کرد: بر این اساس طی این تجدیدنظرخواهی از دیوان بین‌المللی دادگستری درخواست شده است که احراز صلاحیت شورای ایکائو را مردود اعلام کند.

توکل حبیب‌زاده، رئیس مرکز امور حقوقی بین‌المللی معاونت حقوقی رئیس‌جمهور در گفت‌و‌گو با میزان اظهار کرد: متعاقب صدور رای صلاحیتی ۱۷ مارس ۲۰۲۵ شورای ایکائو در دعوای چهار کشور اوکراین، کانادا، انگلیس و سوئد علیه ایران، دولت ایران نسبت به تصمیم مزبور در دیوان بین‌المللی دادگستری اعتراض کرد.

حبیب‌زاده در ادامه اظهار کرد: اعتراض مذکور در چارچوب دادخواست تجدیدنظرخواهی وفق ماده ۸۴ کنوانسیون شیکاگو ۱۹۴۴ نزد دیوان بین دادگستری ثبت شده است.

به گفته رئیس مرکز امور حقوقی بین‌المللی معاونت حقوقی رئیس‌جمهور، جهات این تجدیدنظرخواهی ازجمله شامل فقد صلاحیت شورا در حل‌وفصل اختلاف مطرح توسط کشور‌های مذکور است، زیرا پیش شرط مذاکره مقرر در ماده ۸۴ کنوانسیون شیکاگو ازسوی ۴ کشور با حسن نیت دنبال و اجرا نشده است.

حبیب‌زاده همچنین گفت: علاوه بر آن دولت انگلیس نیز به دلیل عدم ارائه ادله لازم، به‌عنوان ذینفع و خواهان حق مداخله در پرونده را ندارد؛ بنابراین احراز صلاحیت شورا جهت رسیدگی ماهوی به سانحه هواپیمایی اوکراینی منطبق با مفاد مرتبط موافقتنامه شیکاگو ۱۹۴۴ نبوده است.

وی تصریح کرد: بر این اساس طی این تجدیدنظرخواهی از دیوان بین‌المللی دادگستری درخواست شده است که احراز صلاحیت شورای ایکائو را مردود اعلام کند.

به گزارش وب‌سایت دیوان بین‌المللی دادگستری، ایران در روز ۱۷ آوریل ۲۰۲۵ (۲۸ فروردین ۱۴۰۴) با ثبت دادخواستی در دیوان بین‌المللی دادگستری علیه چهار دولت کانادا، سوئد، اوکراین و انگلیس اقامه دعوا کرد؛ موضوع دادخواست ایران، تجدید‌نظر از تصمیم مورخ ۱۷ مارس ۲۰۲۵ شورای ایکائو در اختلاف میان دولت‌های مذکور و ایران است.

در آن پرونده، کانادا، سوئد، اوکراین و انگلیس به‌موجب ماده ۸۴ کنوانسیون شیکاگو (در مورد حل‌و‌فصل اختلاف‌ها) علیه ایران اقامه دعوا کرده بودند.

به گفته ایران، شورای ایکائو در آن پرونده به «اختلاف مربوط به تفسیر و اجرای کنوانسیون شیکاگو در مورد سرنگونی اشتباه هواپیمای کشوری- پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین، از سوی نیروی نظامی ایران در تاریخ ۸ ژانویه ۲۰۲۰» رسیدگی کرده است؛ ایران با طرح ایرادهای مقدماتی به صلاحیت شورای ایکائو در رسیدگی به اختلاف طرفین اعتراض کرده بود.

اکنون دولت ایران با اقامه دعوا نزد دیوان بین‌المللی دادگستری، خواهان تجدید‌نظر از تصمیم شورای ایکائو بوده و از دیوان درخواست کرده است که به موارد ذیل رسیدگی و اعلام کند که:

الف. نظر به نخستین اعتراض مقدماتی، شورای ایکائو برای رسیدگی به اختلاف میان ایران و چهار دولت کانادا، سوئد، اوکراین و انگلیس و ایرلند شمالی صلاحیت ندارد. 

ب. نظر به دومین اعتراض مقدماتی، انگلیس برای اقامه دعوا و شرکت در دادرسی مطروحه نزد شورای ایکائو سمت (standing) ندارد. 

ج. آیین رای‌گیری شورای ایکائو و اصلاح بند (ج) تصمیم شورا (که پس از رای‌گیری انجام شد) به شروط دادرسی منصفانه و عادلانه خدشه وارد کرده است؛ زیرا شورای ایکائو در فرایند رای‌گیری به اشتباه ۲ اعتراض مقدماتی مستقل و جداگانه ایران را تجمیع‌ کرده و در زمره یک اعتراض مقدماتی قرار داده است.

د. تصمیم شورای ایکائو غیر‌معتبر بوده و فاقد اثر است.

مبنای صلاحیت مورد استناد خواهان (ایران)، ماده ۸۴ کنوانسیون شیکاگو و بند (۱) ماده ۳۶ و ماده ۳۷ اساسنامه دیوان است.

انتهای پیام/