گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم– زینب امیدی: تغذیه دانشجویان همواره یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های دانشگاه‌های کشور بوده است که بخش قابل توجهی از بودجه آموزش عالی را به خود اختصاص می‌دهد.
باوجود صرف بیش از ۲۰ درصد بودجه این حوزه برای تامین غذای دانشجویان، همچنان نارضایتی عمومی وجود دارد و همین موضوع مدیران دانشگاه‌ها را با چالش‌های جدی مواجه کرده است.
از سوی دیگر، مدیریت ناکارآمد و استفاده از نیروهای غیرمتخصص در بخش تغذیه باعث افزایش هزینه‌های زائد شده که نه تنها کیفیت خدمات را تحت تأثیر قرار داده، بلکه بخش‌های پژوهشی، آزمایشگاهی و توسعه زیرساخت‌های ضروری را نیز تحت فشار قرار داده است.
در همین راستا، وزارت علوم به‌منظور کاهش هزینه‌های اضافی و بهبود کیفیت خدمات تغذیه، طرحی را تحت عنوان “الگوی نوین تغذیه دانشجویی” ارائه داده است.
این طرح با هدف واگذاری بخشی از خدمات تغذیه به بخش خصوصی در برخی دانشگاه‌ها به‌صورت آزمایشی اجرا شده و نتایج اولیه آن امیدبخش به نظر می‌رسد.
در این مدل جدید، تنوع غذایی افزایش یافته و دانشجویان کم‌بضاعت نیز از حمایت‌های مالی دانشگاه بهره‌مند می‌شوند. با گسترش اجرای طرح به دانشگاه‌های بیشتر، می‌توان انتظار داشت که تغذیه دانشجویان به سمت مدیریت بهینه‌تر و ارتقای کیفیت حرکت کند.
در ادامه، برای بررسی این طرح و وضعیت تغذیه دانشجویان به سراغ حسین امامعلی‌پور مدیرکل طرح و برنامه سازمان امور دانشجویان و مسئول اجرای الگوی نوین تغذیه دانشجویی رفتیم.
تسنیم: چرا تغذیه دانشجویان یکی از دغدغه‌های اصلی دانشگاه‌ها شده است؟
امامعلی‌پور: در حال حاضر تغذیه دانشجویی به دغدغه اصلی دانشگاه تبدیل شده و با تمام هزینه هایی که دراین بخش صورت می گیرد، هم دانشگاه، هم دانشجو و هم دولت ناراضی است و به شما بگویم تاوقتی که امور مربوط به تغذیه دولتی اداره شود این مشکلات حل نخواهد شد. بنابراین یک کمیته در سازمان امور دانشجویان تشکیل شد و این کمیته با بهره‌گیری از نظرات جامعه دانشجویی، معاونین دانشجویی و مدیران دانشجویی یک طرحی تحت عنوان «طرح الگوی نوین تغذیه» تدوین کرد که شامل چهار فصل است که یکی ازفصل های آن «مدیریت هزینه» است، تدوین شد. این طرح دی ماه سال گذشته در شورای معاونین وزارت علوم طرح و تصویب و سپس به سازمان امور دانشجویان ابلاغ شد که این طرح به صورت آزمایشی درچند دانشگاه بزرگ اجرا شود، بنابراین مقررشده است که طرح مذکور در ۶ دانشگاه از تهران و ۶ دانشگاه از استان و شهرهای مختلف از نیمسال دوم اجرا شود.
امروز بیش از ۲۰ درصد بودجه آموزش عالی کشور صرف تغذیه دانشجویان می‌شود، اما نتیجه نارضایتی دانشجویان، کسری بودجه و همچنین دغدغه‌های مدیران دانشگاه است. از طرف دیگر، این هزینه‌ها موجب کاهش منابع در حوزه پژوهش، آزمایشگاه و کارگاه‌ها می‌شود، و با وجود همه این هزینه‌ها، خروجی آن کیفیت و رضایت کافی ندارد.
تسنیم: مشکل اصلی در مدیریت تغذیه دانشجویان چیست؟
امامعلی‌پور: مشکل اصلی در مدیریت ناکارآمد و استفاده از نیروهای غیرمتخصص در حوزه تغذیه دانشگاه‌هاست. بسیاری از مدیران آموزشی که مسئول این بخش هستند، تخصص کافی ندارند و نگاه کارشناسی به کیفیت و کمیت غذا وجود ندارد. علاوه بر این، درصد زیادی از هزینه‌های صرف شده در این حوزه زائد است و به‌طور بهینه استفاده نمی‌شود. متاسفانه در حال حاضر صفر تا ۱۰۰ حوزه تغذیه در اکثر دانشگاه‌ها به عهده خود دانشگاه است، درصورتی که براساس قوانین بالا دستی بعضی از خدمات باید به بخش خصوصی واگذار شود.
به همین خاطر یکی از اهداف راه اندازی رستوران‌های مکمل، کاهش تصدی گری دانشگاه ها است؛ چرا که دغدغه اصلی هیئت رئیسه دانشگاه ها به جای پیگیری مسائل پژوهشی و آموزشی مسائل تغذیه است. راه اندازی رستوران‌های مکمل به ایجاد تنوع و کیفیت منجر می شود، معمولا دانشجویان اعتراض دارند که ما مجبوریم غذای یک یا دو منویی را انتخاب کنیم و تنوعی در منوی رستوان های دولتی وجود ندارد و همچنین به دانشجویان کم برخوردار کمک نمی شود، چرا که دانشجو حتما باید قیمت مشخص شده غذا را پرداخت کرده و سپس غذا دریافت کند.
تسنیم: برنامه وزارت علوم برای بهبود وضعیت تغذیه دانشجویان چیست؟
امامعلی‌پور: وزارت علوم در حال اجرای طرحی است که الگوی جدیدی در مدیریت تغذیه دانشجویان ارائه دهد. در این طرح، بخشی از خدمات تغذیه به بخش خصوصی واگذار می‌شود تا هزینه‌های زائد حذف و کیفیت خدمات افزایش یابد. این پروژه به صورت آزمایشی در ۱۲ دانشگاه (شامل ۶ دانشگاه در تهران و ۶ دانشگاه در شهرهایی مثل اصفهان، تبریز و سمنان) در حال اجرا است. قرار است پس از جمع‌بندی در پایان تابستان، تعداد دانشگاه‌های تحت اجرای این طرح به ۴۰ دانشگاه افزایش یابد.
تسنیم: نحوه همکاری بخش خصوصی با دانشگاه‌ها چگونه است؟
امامعلی‌پور: در این مدل، دانشگاه‌ها فضای لازم را در اختیار بخش خصوصی می‌گذارند تا با هزینه خود، رستوران‌هایی را احداث و تجهیز کنند. این بخش خصوصی با سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها، مانند آشپزخانه و سالن، امکان ارائه ۳۰ تا ۴۰ نوع غذای متنوع را فراهم می‌کند. قرارداد سرمایه‌گذاری معمولاً به صورت چندساله خواهد بود. هزینه غذاها نیز بر اساس یک سیستم مشارکتی تأمین می‌شود، که در آن دانشگاه بخشی از هزینه را پوشش می‌دهد و دانشجو مابقی را پرداخت می‌کند.
تسنیم: هزینه غذای دانشجویان در این طرح چگونه تعیین می‌شود؟
امامعلی‌پور: قیمت غذا بسته به دانشگاه و شرایط جغرافیایی متغیر است. اگر مثلا هزینه غذای مکمل ۹۰ هزار تومان باشد، دانشگاه ۸۰ هزار تومان آن را می‌پردازد و دانشجو فقط ۱۰ هزار تومان پرداخت می‌کند. برای دانشجویان کم‌بضاعت، منوهایی به قیمت ۸۰ تومان در نظر گرفته شده است تا همه دانشجویان بدون دغدغه مالی بتوانند از خدمات تغذیه استفاده کنند. ما دانشجویانی داریم که واقعا توان پرداخت مبلغی که صندوق رفاه برای غذای دانشجویی تعیین کرده است را ندارند، در رستوران مکمل غذاهایی وجود دارد که دانشجو می تواند غذا را میل کرده ولی هزینه ای پرداخت نکند.
تسنیم: آیا نظارتی بر اجرای این طرح وجود دارد؟
امامعلی‌پور: بله، معاونت دانشجویی دانشگاه‌ها و کمیته راهبری که از دانشگاه تهران کار خود را شروع کرده است، بر فرایند این طرح نظارت کامل دارند. این کمیته به صورت میدانی از رستوران‌ها بازدید می‌کند و وضعیت اجرای پروژه را بررسی می‌کند. همچنین با پیمانکاران بخش خصوصی قراردادهایی بسته می‌شود که باید چند گزینه از منوها را با قیمت‌های مناسب برای دانشجویان کم‌برخوردار فراهم کنند.
تسنیم: چطور اطمینان حاصل می‌شود که طرح به نفع دانشجویان کم‌بضاعت است؟
امامعلی‌پور: طرح به گونه‌ای طراحی شده است که دانشجویان کم‌بضاعت بتوانند به راحتی از منوهای تعریف‌شده با هزینه کم استفاده کنند. در واقع، عده‌ای از دانشجویان می‌توانند تمام وعده‌های غذایی خود را با قیمتی بسیار مناسب دریافت کنند و نیازی نیست فشار مالی را حس کنند. وقتی که ما صحبت از طرح جدید می کنیم برخی فکر می کنند که می خواهیم سفره دانشجو را کوچک کنیم، قطعا در این طرح فقط به دنبال رضایتمندی دانشجویان هستیم و قرار نیست تغییری ایجاد شود تا دانشجو ناراضی شود، بنابراین فکر می کنیم که حضور بخش خصوصی در این حوزه می تواند به مدیریت دانشگاه‌ها کمک کند.
تسنیم: برنامه‌های آینده برای این طرح چیست؟
امامعلی‌پور: در برخی از دانشگاه‌ها تا ۶۰ درصد دانشجویان از رستوران‌های مکمل استفاده می‌کنند و ۴۰ درصد دانشجویان از رستوران های دولتی استفاده می کنند هر چقدر به سمت بخش خصوصی حرکت کنیم بهتر است اما نباید دانشگاه های کوچک را فراموش کنیم. وزارت علوم در نظر دارد پس از جمع‌بندی اجرای آزمایشی در ۱۲ دانشگاه، این طرح را گسترش دهد و به ۴۰ دانشگاه دیگر اعمال کند. همچنین، کمیته راهبری قرار است رستوران‌های مکمل را بررسی و در صورت نیاز تجهیزات جدیدی فراهم کند تا همه دانشگاه‌ها از این مدل بهره‌مند شوند.
انتهای پیام/
