به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، همزمان با تداوم بحران اقتصادی در ترکیه، این کشور ثبات و آرامش سیاسی را نیز از دست داده است. مخالفین اردوغان در اعتراض به دستگیری اکرم امام اوغلو شهردار سابق استانبول، هر بار با بهانه‌ای و با شیوه‌ای جدید، مردم را به خیابان‌ها می‌کشانند.
حزب جمهوری خلق (CHP) که ۱۰۲ سال پیش به دست موسس جمهوری ترکیه (مصطفی کمال) تاسیس شده، حالا ابتکارهای دموکراتیک جدیدی را به نمایش گذاشته که رییس جمهور ترکیه را در شرایط سختی قرار داده است.
تلاش‌های این حزب برای استمرار اعتراضات خیابانی، کاری کرده که افکار عمومی مردم ترکیه اعتماد خود را به دولت و قوه قضاییه از دست دهد و دستگیری امام اوغلو به عنوان اقدامی سیاسی و غیرقانونی قلمداد شود.
روزنامه اکسیژن چاپ آنکارا در گزارشی از قول بکر اغردار رییس یکی از موسسات تحقیقاتی و نظرسنجی ترکیه اعلام کرده است: «۶۹ درصد از شهروندان ترکیه، معتقدند که برخلاف ادعای دادستان و رییس جمهور، دستگیری اکرم امام اوغلو ربطی به فساد مالی ندارد. شهروندان می‌گویند: دستگیری امام اوغلو یک اقدام سیاسی و غیرقانونی برای حذف مهمترین رقیب اردوغان است».
آن مرد با تراکتور آمد
اوزگور اوزل سیاستمدار جوانی است که پس از انتخابات سال ۲۰۲۳ میلادی و شکست کمال کلیچدار اوغلو در برابر اردوغان، توانست بر کرسی رهبری حزب جمهوری خلق بنشیند.
او برخلاف کلیچدار اوغلو، توانایی بالایی برای به راه انداختن میتینگ‌های گسترده خیابانی دارد و سخنران ماهری است که می‌تواند طبقات مختلف جامعه را به میدان سیاست بکشاند.
اوزگور اوزل در سخنرانی میدانی خود در شهر یوزگات ترکیه، برخلاف اردوغان که با کاروانی متشکل از ده‌ها خودروی مشکی ضدگلوله به محل میتینگ می‌رود، پشت فرمان یک تراکتور نشست و با تراکتور به محل اجتماع هواداران خود رسید. البته کاروانی از کشاورزان هوادار حزب نیز با تراکتور به دنبال او به راه افتادند و تصویر این کاروان، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های ترکیه پیدا کرد.
اوزل که فارغ التحصیل رشته داروسازی است و چند دوره به عنوان نماینده در پارلمان ترکیه حضور داشته، کلاه یادگاری بلنت اجویت رهبر اسبق حزب جمهوری خلق را بر سر داشت و پس از پیاده شدن از تراکتور گفت: «من فرزند یک دهقان هستم و نیمی از نوجوانی و جوانی من پشت فرمان تراکتور سپری شده است. ما مثل بعضی از سیاستمداران نیستیم که در کاخ و به صورت شاهانه زندگی کنیم و از درد ملت بی‌خبر باشیم».
اقدام رهبر جوان حزب جمهوری خلق، فقط در تراکتور سواری خلاصه نشد و در جمع چند صد هزار نفری طرفداران خود اعلام کرد که تمایل دارد یک کشاورز روستایی، قبل از او سخنرانی کوتاهی ارائه کند.
در این هنگام یک پیرمرد روستایی پشت تریبون رفت و جمله کوتاهی بیان کرد: «آقای رییس جمهور! کشور را با عدالت اداره می‌کنند نه با شلغم و تُرُب!».
جمله کوتاه کشاورز پیر تبدیل به هشتگ و ترند میلیونی شد و بسیاری از تحلیلگران و ستون نویس‌های ترکیه نیز این عبارت را در مقالات خود تکرار کردند.
اوزل: امام اوغلو باید رییس جمهور شود
از بامداد روزی که اکرم امام اوغلو دستگیر شد، اوزگور اوزل به مدت ۷ شبانه روز تمام در ساختمان شهرداری استانبول مستقر شد و آنجا را به قرارگاه اعتراضات خیابانی تبدیل کرد.
او حتی شب‌ها هم روی کاناپه شهرداری خوابید و دقیقاً روزی به خانه بازگشت که دولت از ترس اعتراضات میلیونی مردم، به جای آن که یک سرپرست از طرف وزارت کشور را به عنوان شهردار معرفی کند، حاضر شد انتخاب جانشین امام اوغلو را به خود حزب جمهوری خلق واگذار کند.
این در حالی است که قبلاً، اردوغان بیش از ۳۵ شهردار احزاب دیگر را برکنار کرده و یکی از رفقای حزبی خود را به جای آنها منصوب کرده بود. به این ترتیب، اوزل پیروزی بزرگی به دست آورد و نام او به عنوان یک رهبر موثر، صادق و مبارز بر سر زبان‌ها افتاد.
اوزل در همه سخنرانی‌های خود، روی این سه عبارت تاکید می‌کند:
۱.کاری می‌کنیم که امام اوغلو از زندان به نهاد ریاست جمهوری برود و اداره کشور را در دست بگیرد. ترکیه تاب این بحران بزرگ را ندارد و باید هر چه زودتر انتخابات پیش از موعد را برگزار کنید.
۲.برای محاکمه و حبس امام اوغلو، هیچ نوع سند قانونی و محکمه پسندی ارائه نشده و قضات گوش به فرمان اردوغان، تنها با تکیه بر شهادت چند شاهد مخفی، او را به زندان فرستادند و این لکه ننگی در تاریخ قوه قضاییه ماست.
۳.حزب عدالت و توسعه، با ایجاد نظام سلطنتی ریاستی، ترکیه را در بن بست قرار داده است. ما به این سلطنت پایان خواهیم داد و دوباره نظام پارلمانی را حاکم خواهیم کرد.
سخنان اوزل کاری کرد که حتی شریک اردوغان در ائتلاف جمهور یعنی دولت باغچلی رهبر حزب حرکت ملی گرا نگران شده و اعلام کرد: «اگر شبهه‌ای در روند محاکمه امام اوغلو وجود دارد، یا باید تمام جزئیات به اطلاع مردم برسد یا او را از زندان آزاد کنند».
بسیاری از تحلیلگران ترکیه، این سخن باغچلی را به عنوان هشدار و اخطاری جدی ارزیابی کرده و از اختلافات درونی ائتلاف جمهور درباره سرنوشت سیاسی امام اوغلو خبر دادند.
تولیدکننده‌ای که مزارعش بر اثر سرما یخ زد و محصولش هدر رفت، تا مرز ورشکستگی رسید. اومر فتحی گورر، نماینده CHP و عضو کمیسیون کشاورزی در گفتگو با نفس گفت که بدهی کشاورزان باید حداقل به مدت ۳ سال به تعویق بیفتد و تمام اقدامات اجرایی باید بلافاصله متوقف شود.
فاکتور ۶۰ میلیارد دلاری برای اقتصاد ترکیه
یکی از اقدامات ابتکاری اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق، درخواست بایکوت یا تحریم اقتصادی شرکت‌ها، کارخانه‌ها، موسسات رسانه‌ای و فروشگاه‌هایی بود که به عنوان شرکای رانت‌های سیاسی حزب حاکم شناخته می‌شوند.
به عنوان مثال، درخواست اوزل از مردم برای تحریم یک زنجیره مشهور کافی شاپ و قهوه در ترکیه، موجب شد که تنها در عرص دو روز، صدها کافی شاپ متعلق به این شرکت نزدیک به اردوغان، دچار رکود و شکست مالی شود. کار به جایی رسید که بسیاری از وزاری کابینه اردوغان، برای همدلی با مغازه داران بایکوت شده، شخصاً به آنها سرزدند و خرید کردند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که تحریم‌های اقتصادی بیان شده توسط اوزگور اوزل، مبلغی در حد ۱۰ میلیارد دلار به موسسات و شرکت‌های نزدیک به اردوغان لطمه زده‌اند.
از دیگر سو، بانک مرکزی ترکیه پس از دستگیری امام اوغلو، به منظور مهار نرخ دلار در بازار، ناچار شده مداوماً ذخایر ارزی را با قیمت پایین به صرافی‌ها بفرستد و این عملیات، خسارت ۵۰ میلیارد دلاری به بار آورده است.
با این حساب، رهبری هوشمندانه اوزگور اوزل و اعتراضات گسترده هواداران امام اوغلو، تا این لحظه بیش از ۶۰ میلیارد دلار به منابع ارزی ترکیه خسارت وارد کرده است.
این موضوع باعث شد که حتی مهمت شیمشک وزیر امور مالی و دارایی کابینه اردوغان دچار نگرانی شود و بگوید: «برای گذار از بحران اقتصادی، به اصلاحات سیاسی و تقویت دموکراسی نیاز داریم».
بخشی از ابتکارات سیاسی اوزگور اوزل و حزب جمهوری خلق، ریشه در نتایج تیم‌های تحقیقاتی کارشناسان این حزب دارد.
به عنوان مثال، یکی از تیم‌های تحقیقاتی حزب، در گزارشی اعلام کرد که میزان بدهی کشاورزان به سیستم بانکی در دسامبر ۲۰۲۴ به ۹۳۶ میلیارد لیره افزایش یافته و ۱۱۱ دستگاه تراکتور و ۲۹۵۰ مزرعه به خاطر عدم پرداخت بدهی، مصادره شده‌اند.
این همان نقطه‌ای بود که باعث شد اوزگور اوزل صدها هزار نفر از کشاورزان را با خود همراه کند و آنها کاروان‌های تراکتور سوار معترض به راه بیاندازند.
با توجه به شرایط کنونی فضای سیاسی – اجتماعی ترکیه، می‌توان گفت: حزب جمهوری خلق توانسته با مدیریت صحیح فضای کنونی، دولت اردوغان و حزب عدالت و توسعه را عملاً در یک بن بست بی‌سابقه قرار دهد.
حال باید دید در صورت استمرار اعتراضات، اردوغان زیر بار برگزاری انتخابات پیش از موعد خواهد رفت یا نه.
انتهای پیام/
