شگرد‌ها و ترفند‌های رایج کلاهبرداری در خرید‌های اینترنتی و راه‌های پیشگیری/ تدابیر امنیتی که مردم باید در برابر جرایم سایبری رعایت کنند
بخش دوم|
کلاهبرداری اینترنتی، به عنوان یکی از چالش‌های اصلی عصر دیجیتال، شامل روش‌های فریبنده‌ای مانند فیشینگ، ایمیل‌های جعلی و صفحات وب تقلبی است که با هدف سرقت اطلاعات حساس یا مالی کاربران انجام می‌شود. گسترش فناوری و افزایش وابستگی به فضای مجازی، زمینه را برای تنوع و پیچیدگی این جرایم فراهم کرده است.
کلاهبرداری اینترنتی به عنوان یکی از چالش‌های اصلی در عصر دیجیتال، توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. با گسترش فناوری و افزایش استفاده از فضای مجازی، مجرمان سایبری از روش‌های پیچیده‌تری برای فریب کاربران و سرقت اطلاعات حساس استفاده می‌کنند. بنابراین افزایش آگاهی و ارائه راه‌حل‌هایی برای کاهش خطرات ناشی از این تهدیدات در عصر امروزی ضرورتی انکارناپذیر است.
حسین جوانمرد از قضات جوان دادگستری استان آذربایجان شرقی در سلسله یادداشت‌هایی که در اختیار خبرگزاری میزان قرار داده است به بیان تعریف جرایم سایبری، اقسام، پیشگیر، مواد قانونی در رابطه با این جرایم، شگردهای رایج در کلاهبرداری‌های اینترنتی و اقدامات حقوقی و قضایی در رابطه با این موضوع پرداخته است.
در بخش اول این یادداشت با عنوان «عوامل اجتماعی و فرهنگی در افزایش جرایم رایانه‌ای/ در قانون اساسی برای مقابله با جرایم سایبری چه مجازت‌هایی پیش‌بینی شده است؟ » به بررسی جرایم سایبری و مواد قانونی مرتبط با این موضوع پرداختیم.
بخش دوم این یادداشت به بررسی شگردهای رایج کلاهبرداران در خرید‌های اینترنتی می‌پردازد.
در بخش دوم این یادداشت آمده است:
با گسترش تجارت الکترونیکی، جرایم سایبری در خرید‌های اینترنتی نیز افزایش یافته است. کلاهبرداران از روش‌های مختلفی برای فریب خریداران و سرقت اطلاعات مالی و شخصی آنها استفاده می‌کنند. در ادامه، مهمترین شگردهای مجرمان سایبری در خرید اینترنتی و راه‌های پیشگیری از آنها را بررسی می‌کنیم.
شگردهای رایج کلاهبرداری در خرید‌های اینترنتی
۱. سایت‌های جعلی و فروشگاه‌های تقلبی
طراحی وب‌سایت‌هایی مشابه فروشگاه‌های معتبر با نام‌های نزدیک به آنها (مانند Digikala.shop به‌جای Digikala.com)، نمایش تخفیف‌های غیرواقعی برای جذب مشتری و فریب آنها، نداشتن اطلاعات تماس واقعی و استفاده از شماره‌های جعلی و درخواست پرداخت مستقیم از طریق کارت به کارت به‌جای درگاه بانکی رسمی از جمله شگردهای کلاهبرداران سایت‌های جعلی و فروشگاه‌های اینترنتی قلابی برای فریب کاربران است.
راه‌های پیشگیری:
• بررسی آدرس اینترنتی (URL) و اطمینان از وجود https:// و نماد اعتماد الکترونیکی (E-Namad).
• جست‌وجوی نام فروشگاه در اینترنت و بررسی نظرات سایر کاربران.
• پرهیز از خرید از فروشگاه‌هایی که فقط روش پرداخت کارت به کارت دارند.
۲. فیشینگ Phishing)) از طریق پیامک و ایمیل
در این روش کلاهبرداران با ارسال پیامک یا ایمیل جعلی با عنوان «پرداخت ناموفق»، «برنده شدن در قرعه‌کشی»، «مشکل در سفارش» و «درخواست ورود به لینک مخرب»، طراحی صفحات جعلی مشابه صفحات پرداخت بانکی برای سرقت اطلاعات کارت بانکی و یا درخواست اطلاعات حساس مانند رمز دوم و CVV۲ اقدام به کلاهبرداری و تخلیه حساب کاربران می‌کنند.
راه‌های پیشگیری:
مردم برای اینکه در دام این کلاهبردارن گرفتار نشوند باید از کلیک کردن روی لینک‌های ارسالی از طریق پیامک یا ایمیل‌های مشکوک خودداری کنند. همچنین برای ورود به وب‌سایت فروشگاه‌ها از طریق جست‌وجوی گوگل اقدام کنند و هرگز از لینک‌های نامعتبر استفاده نکنند. ضمن آنکه کاربران باید دقت داشته باشند برای سوءاستفاده از اطلاعات بانکی حتما از رمز پویا استفاده کنند.
۳. کالا‌های تقلبی و ارسال نشدن سفارش:
در این روش کلاهبرداران کالا‌های بی‌کیفیت یا تقلبی با نام برند‌های معتبر به فروش می‌رسانند و یا با دریافت مبلغ کامل کالا، آن را برای مشتری ارسال نمی‌کنند و یا از تصاویر جذاب و توضیحات دروغین برای فریب خریداران استفاده می‌کنند در حالی که این تصاویر با کالایی که به فروش می‌رسد مغایرت دارد.
نظرات سایر خریداران را بررسی کنید
برای اینکه خرید موفقی داشته باشید ابتدا نظرات و امتیازات سایر کاربران درباره فروشگاه یا فروشنده و یا کالایی که می‌خواهید خریداری کنید را بررسی کنید، ترجیحا از سایت‌های معتبر با ضمانت بازگشت کالا خرید کرده و تا حدممکن از روش پرداخت در محل برای جلوگیری از ضرر مالی استفاده کنید.
۴. حمله مرد میانی (Man-in-the-Middle Attack):
در این روش کلاهبرداران با نفوذ به شبکه وای‌فای عمومی اطلاعات کاربران در هنگام خرید اینترنتی را رهگیری و یا اطلاعات کارت بانکی و ورود‌های کاربران به سایت‌های خرید آنلاین را سرقت و از آن برای خالی کردن حساب کاربران استفاده می‌کنند؛ بنابراین باید دقت داشته باشید از وای‌فای عمومی برای خرید‌های اینترنتی یا ورود اطلاعات بانکی استفاده نکنید. همچنین برای رمزگذاری اطلاعات و افزایش امنیت از VPN استفاده کنید و قبل از وارد کردن اطلاعات بانکی مطمون شوید که از طریق صفحات https:// وارد شده‌اید.
۵. کلاهبرداری از طریق شبکه‌های اجتماعی:
فروش کالا‌های تقلبی یا غیرواقعی در اینستاگرام، تلگرام و واتساپ بدون هویت مشخص، تبلیغات دروغین با وعده‌های تخفیفی غیرمنطقی و دریافت بیعانه و ناپدید شدن بعد از آن از مهمترین ترفند‌های کلاهبرداران شبکه‌های مجازی هستند.
برای اینکه از کلاهبرداری در شبکه‌های اجتماعی گرفتار نشوید بررسی صفحه فروشنده و سابقه فعالیت آن در شبکه‌های اجتماعی، خرید از پیج‌هایی که دارای نماد اعتماد و اطلاعات تماس معتبر هستند و پرهیز از پرداخت بیعانه و اصرار بر روش پرداخت در محل اهمیت دارد.
نکات کلی برای افزایش امنیت در خرید‌های اینترنتی
• استفاده از رمز پویا برای تراکنش‌های مالی.
• خرید فقط از فروشگاه‌های معتبر و دارای نماد اعتماد الکترونیکی.
• عدم ارائه اطلاعات کارت بانکی یا رمز به افراد و سایت‌های نامعتبر.
• بررسی شرایط ضمانت بازگشت کالا در فروشگاه‌های اینترنتی.
• مقایسه قیمت‌ها و بررسی نظرات کاربران قبل از خرید.
تدابیر امنیتی که مردم باید در برابر جرایم سایبری رعایت کنند
با افزایش تهدیدات سایبری، آگاهی عمومی و رعایت نکات امنیتی برای کاهش خطرات این جرایم ضروری است. مردم می‌توانند با رعایت تدابیر فنی، حقوقی و رفتاری از اطلاعات شخصی، مالی و حریم خصوصی خود محافظت کنند.
– تدابیر فنی و امنیتی
۱. استفاده از رمز‌های عبور قوی و منحصر‌به‌فرد: انتخاب رمز عبور ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک، اعداد و نماد‌ها (حداقل ۱۲ کاراکتر)، عدم استفاده از رمز‌های ساده مانند “۱۲۳۴۵۶” و استفاده از مدیر رمز عبور برای نگهداری ایمن رمز‌ها مورد تاکید است
۲. فعال‌سازی احراز هویت دو مرحله‌ای: فعال کردن تأیید دو مرحله‌ای برای حساب‌های بانکی، ایمیل، شبکه‌های اجتماعی و خرید‌های آنلاین و استفاده از Google Authenticator یا پیامک برای ورود امن‌تر در این رابطه اهمیت دارد.
۳. اجتناب از اتصال به وای‌فای‌های عمومی و ناامن
۴. به‌روزرسانی مداوم سیستم‌ها و نرم‌افزار‌ها
۵. بررسی صحت وب‌سایت‌ها و درگاه‌های پرداخت: به این منظور کاربران باید از وجود https:// در ابتدای آدرس سایت‌های مهم، بررسی نماد اعتماد الکترونیکی (ای نماد) و اطلاعات فروشگاه قبل از خرید اطمینان حاصل کرده و از ورود اطلاعات بانکی در صفحات مشکوک و جعلی خودداری کنند.
– تدابیر رفتاری و اجتماعی
بخش عمده‌ای ازکلاهبرداری‌های اینترنتی به دلیل عدم آشنایی کاربران با اصول و قواعد کلی خرید‌های اینترنتی و مخاطرات فضای مجازی است که شهروند در عصر حاضر و رونق گرفتن فروشگاه‌های مجازی باید با این اصول آشنایی داشته باشند؛ بنابراین کاربران و شهروندان قبل از اینکه به خرید اینترنتی اقدام کنند باید با روش‌های فیشینگ و کلاهبرداری آشنایی نسبی داشته و از کلیک روی لینک‌های مشکوک در ایمیل، پیامک و شبکه‌های اجتماعی خودداری کنند و به یاد داشته باشند که هر لینکی را نباید باز کرد. همچنین بررسی صحت فرستنده پیام‌های بانکی و تأیید از منابع رسمی در این رابطه اهمیت دارد.
پرهیز از انتشار اطلاعات هویتی، شماره تلفن، آدرس و تصاویر خصوصی در شبکه‌های اجتماعی، عدم ارسال اطلاعات کارت بانکی به افراد ناشناس یا در تماس‌های تلفنی مشکوک و همچنین تنظیم سطح دسترسی به اطلاعات شخصی در پلتفرم‌هایی مانند اینستاگرام و واتساپ از جمله مواردی است که در در رابطه با تدابیر رفتاری و اجتماعی پیشگیری از کلاهبرداری‌های اینترنتی باید مورد توجه قرار گیرد.
– تدابیر قانونی و حقوقی
در صورت مواجهه با کلاهبرداری یا حملات سایبری، فورا مراتب را به پلیس فتا گزارش کنید و مدارک و مستندات مانند اسکرین‌شات‌ها و پیام‌های مشکوک را برای پیگیری قانونی در مراجع قضایی ذخیره کنید.
در این رابطه آگاهی از مجازات‌های قانونی برای پیشگیری از ارتکاب یا قربانی شدن در این جرایم و مشورت با وکلای متخصص در صورت مواجهه با مشکلات حقوقی در فضای مجازی مورد تاکید است.
استفاده از بانکداری الکترونیکی امن نیز برای پیشگیری از کلاهبرداری‌های اینترنتی بسار موثر است؛ بدین معنی که کاربران برای تراکنش‌های بانکی و استفاده از پیامک هشدار تراکنش‌ها سقف تعیین و گزارش حساب بانکی خود را برای تشخیص فعالیت‌های مشکوک به صورت مرتب بررسی کنند.
نتیجه؛ مردم نقش کلیدی در کاهش جرایم سایبری دارند. با رعایت نکات امنیتی، تقویت آگاهی و استفاده از ابزار‌های حفاظتی، می‌توان از اطلاعات شخصی و مالی در برابر تهدیدات اینترنتی محافظت کرد.
آگاهی، احتیاط و گزارش سریع جرایم، مهمترین راهکار‌های مقابله با مجرمان سایبری هستند.
انتهای پیام/
