گزارش کامل از فیلم‌ها و سریال‌های مرتبط با عید نوروز در ایران
عید نوروز به عنوان یکی از مهم‌ترین و کهن‌ترین جشن‌های ایرانی، همواره جایگاه ویژه‌ای در فرهنگ عمومی کشور داشته است.
این جشن باستانی که نمادی از نو شدن، سرزندگی و تغییرات مثبت است، در طول دهه‌های مختلف الهام‌بخش فیلم‌ها و سریال‌های متعددی بوده که هریک به نوعی این مناسبت را در زمینه داستانی خود گنجانده‌اند.
در این گزارش به بررسی فیلم‌ها و سریال‌هایی که مستقیماً به نوروز پرداخته‌اند یا به عنوان آثار نوروزی شناخته می‌شوند، می‌پردازیم.
بخش اول: فیلم‌های سینمایی مرتبط با عید نوروز
۱. شب یلدا (۱۳۸۰) – کارگردان: کیومرث پوراحمد
اگرچه نام این فیلم به یلدا اشاره دارد، اما داستان آن بخش‌هایی از ایام نوروز را نیز در برمی‌گیرد. این فیلم ماجرای مردی را روایت می‌کند که پس از جدایی از همسرش، شب‌های طولانی زمستان و تعطیلات نوروزی را در تنهایی سپری می‌کند.
۲. سال تحویل (۱۳۷۷) – کارگردان: محمدرضا زهتابی
این فیلم حول محور لحظه سال تحویل می‌گردد و داستان خانواده‌ای را روایت می‌کند که در ساعات پایانی سال با چالش‌های متعددی روبه‌رو می‌شوند.
۳. به همین سادگی (۱۳۸۶) – کارگردان: رضا میرکریمی
این فیلم، داستان زنی را روایت می‌کند که در روزهای نزدیک به عید نوروز، دچار بحران‌های عاطفی و روحی شده و درگیر انتخاب‌های مهم زندگی‌اش می‌شود.
۴. خانه‌ای روی آب (۱۳۸۰) – کارگردان: بهمن فرمان‌آرا
این فیلم نیز در فضای نوروز اتفاق می‌افتد و به ماجرای پزشکی می‌پردازد که با مسائل فلسفی و عرفانی درباره زندگی و مرگ روبه‌رو می‌شود.
۵. کنعان (۱۳۸۶) – کارگردان: مانی حقیقی
در این فیلم، نوروز و تعطیلات سال نو، فضای داستانی را برای روایت بحران‌های زناشویی یک زوج می‌سازد.
۶. کلاه قرمزی و پسرخاله (۱۳۷۳) – کارگردان: ایرج طهماسب
این فیلم که یکی از خاطره‌انگیزترین آثار سینمای کودک و نوجوان در ایران است، ماجراهای کلاه قرمزی را در روزهای پایانی سال و ایام نوروز روایت می‌کند.
بخش دوم: سریال‌های تلویزیونی ویژه نوروز
در ایران، نوروز همواره زمان مناسبی برای پخش سریال‌های طنز و خانوادگی بوده است.
در ادامه، برخی از مهم‌ترین سریال‌های نوروزی معرفی می‌شوند:
سریال‌های طنز و خاطره‌انگیز نوروزی:
۱. پایتخت (۱۳۹۰-۱۴۰۴) – کارگردان: سیروس مقدم
سری «پایتخت» به یکی از محبوب‌ترین مجموعه‌های تلویزیونی نوروزی تبدیل شده است. این سریال که از سال ۱۳۹۰ آغاز شد، در بیشتر فصل‌های خود به ماجراهای خانواده معمولی در ایام نوروز پرداخته است. فصل هفتم آن در نوروز ۱۴۰۴ پخش شد.
۲. نقطه‌چین (۱۳۸۲-۱۳۸۳) – کارگردان: مهران مدیری
این سریال طنز که در نوروز ۱۳۸۳ از تلویزیون پخش شد، داستانی کمدی درباره روابط اجتماعی و سبک زندگی در آپارتمان‌های امروزی دارد.
۳. شب‌های برره (۱۳۸۴) – کارگردان: مهران مدیری
اگرچه این سریال به طور خاص برای نوروز ساخته نشده بود، اما در ایام نوروز مورد توجه مخاطبان قرار گرفت و به یکی از خاطره‌انگیزترین مجموعه‌های کمدی تلویزیون ایران تبدیل شد.
۴. خانه به دوش (۱۳۸۳) – کارگردان: رضا عطاران
این سریال که یکی از موفق‌ترین سریال‌های نوروزی صدا و سیما بود، داستان مردی را روایت می‌کند که در تلاش برای بهبود وضعیت اقتصادی خود با چالش‌های متعددی مواجه می‌شود.
۵. متهم گریخت (۱۳۸۴) – کارگردان: رضا عطاران
ادامه موفقیت‌های رضا عطاران در سریال‌های نوروزی، باعث شد که «متهم گریخت» نیز به یکی از پرمخاطب‌ترین مجموعه‌های نوروزی تبدیل شود.
سریال‌های نوروزی جدید:
۶. نوروز رنگی (۱۴۰۰) – کارگردان: علیرضا مسعودی
این سریال به خاطرات نوروزی چند نوجوان در دهه ۶۰ در مشهد می‌پردازد و حال و هوای نوستالژیکی دارد.
۷. نون.خ (۱۳۹۸-۱۴۰۲) – کارگردان: سعید آقاخانی
این مجموعه که چندین فصل از آن در نوروز پخش شده، زندگی یک خانواده کردزبان را به تصویر می‌کشد و طنزی اجتماعی دارد.
۸. خوشنام (۱۴۰۱) – کارگردان: علیرضا نجف‌زاده
یک سریال اجتماعی و خانوادگی که در ایام نوروز ۱۴۰۱ از شبکه یک سیما پخش شد.
۹. بدل (۱۴۰۴) – کارگردان: علی مسعودی
این سریال طنز که در نوروز و ماه رمضان ۱۴۰۴ پخش شد، درباره یک خانواده عطاری است که با ماجراهای طنزی روبه‌رو می‌شوند.
۱۰. مرهم (۱۴۰۴) – کارگردان: محمدرضا آهنج
این سریال در نوروز ۱۴۰۴ از شبکه دو سیما پخش شد و داستان طلبه‌ها و خانواده‌هایشان را روایت می‌کند.
بخش سوم: ویژه‌برنامه‌های نوروزی
علاوه بر فیلم‌ها و سریال‌ها، ویژه‌برنامه‌های نوروزی متعددی نیز در تلویزیون ایران پخش شده که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از:
۱. کلاه قرمزی و دوستان (۱۳۷۱-۱۳۹۸) – مجموعه‌ای عروسکی که سال‌ها در ایام نوروز پخش می‌شد و مورد استقبال گسترده قرار می‌گرفت.
۲. خندوانه (۱۳۹۳-۱۴۰۱) – برنامه‌ای طنز و گفت‌وگومحور که در برخی سال‌ها در ایام نوروز پخش می‌شد.
۳. دورهمی (۱۳۹۵-۱۴۰۱) – برنامه‌ای با اجرای مهران مدیری که در برخی از نوروزها روی آنتن رفت.
۴. برنامه تحویل سال صدا و سیما که هر ساله با حضور چهره‌های معروف هنری و ورزشی برگزار می‌شود.
جمع‌بندی
در طول سال‌ها، سینما و تلویزیون ایران تلاش کرده‌اند تا با ساخت فیلم‌ها و سریال‌های متناسب با فضای عید نوروز، لحظات شادی را برای مخاطبان فراهم کنند. آثار طنز، خانوادگی و اجتماعی که در این گزارش معرفی شدند، نشان‌دهنده اهمیت این جشن باستانی در فرهنگ عامه ایران هستند. از سریال‌های خاطره‌انگیزی مانند «خانه به دوش» و «پایتخت» تا فیلم‌های سینمایی مانند «کلاه قرمزی و پسرخاله»، نوروز همواره یکی از سوژه‌های مهم و جذاب برای سینماگران و برنامه‌سازان تلویزیونی بوده است.
