به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، سال ۱۴۰۳، نیز به مانند سال‌های اخیر، سالی سخت برای صنعت نشر به شمار می‌رفت، از یک سو حالا دیگر پس از چند سال مشکلات اقتصادی؛ کتاب تقریباً از سبد مصرف خانوار ایرانی بیرون رفته و از سوی دیگر قیمت مواد اولیه افزایش قابل توجهی پیدا کرده است.
در سالی که گذشت، قیمت کاغذ به عنوان مهمترین ماده مصرفی صنعت نشر چندین بار دچار افزایش قیمت شد، در طرف مقابل نیز نه دیگر کاغذ دولتی برای توزیع وجود داشت و نه حتی کاغذ داخلی که در سال پیش از آن بخشی از نیاز نشر را جواب داده بود، چندان توزیع شد.
طولانی شدن روند انتشار کتاب به دلیل طولانی شدن روند ممیزی و صدور مجوز کتاب نیز که در ۶ ماهه نخست سال به دلیل تغییر دولت و تغییر ساختارهای مدیریتی در وزارت ارشاد رخ داد، عامل دیگری بر سر راه صنعت نشر در سال ۱۴۰۳ بود.
در بعد دیگر ماجرا، سایر حلقه‌های نشر نیز سال خوبی را سپری نکردند، کتابفروشان یکی از سخت‌ترین سال‌های اخیر را به لحاظ اقتصادی سپری کردند، تعطیلی کتابفروشان که آفت چند سال اخیر در ایران شده در این سال نیز ادامه داشت و چندین کتابفروشی تعطیل کرده یا تغییر کاربری دادند، اما مهمترین آسیب را به کتابفروشان پلتفرم‌های مجازی و نمایشگاه‌های دیجی‌کالا، سی‌بوک و … زدند، به همه این‌ها فروش فوق‌العاده ناشران در سایت‌هایشان را نیز باید اضافه کرد. ماجرای حذف کتابفروشان از نمایشگاه کتاب تهران که اردیبهشت پیش رو قرار است برگزار شود، نیز ضربه آخری بود که به این صنف وارد شد. باید دید دولت برای سال اینده چه برنامه‌ای برای حمایت از کتابفروشان به عنوان بیرونی‌ترین و البته حساس‌ترین حلقه زنجیره نشر دارد.
اما این گزارش تلاش دارد تا نگاهی به آمار نشر در سال ۱۴۰۳ بیاندازد و از منظر آماری به بررسی وضعیت نشر در سال ۱۴۰۳ بپردازد.
براساس آمارهای نشر، در سال ۱۴۰۳، ۱۰۸ هزار و ۸۴۴ عنوان کتاب در ایران منتشر شده است که نسبت به بازه زمانی مشابه یعنی سال ۱۴۰۲ حدود ۷ هزار عنوان در تعداد کتابهای منتشره با کاهش روبرو بوده‌ایم.
از میان ۱۰۸ هزار و ۸۴۴ عنوان کتاب منتشر شده در سال ۱۴۰۳، ۷۹ هزار و ۷۵ عنوان کتاب تالیفی و ۲۹ هزار و ۷۶۹ عنوان کتاب ترجمه بوده است.
ناشران تهرانی ۷۴ هزار و ۴۰۹ عنوان کتاب و ناشران شهرستانی ۳۴ هزار و ۴۳۵ عنوان کتاب منتشر کرده‌اند.
شمار کتابهای چاپ اول ۶۷ عزار و ۷۱۵ عنوان و شمار تجدید چاپی های ۴۱ هزار و ۱۲۹ عنوان بوده است.
شمارگان کل کتابهای منتشر شده در سال ۱۴۰۳، ۹۹ میلیون و ۲۰۰ هزار و ۲۵۳ نسخه بوده است که نسبت به سال گذشته ۸ هزار نسخه کمتر را نشان می‌دهد. میانگین شمارگان اما ۹۱۱ نسخه به ثبت رسیده است.
ارزش ریالی کتابهای منتشر شده در سالی که گذشت ۱۶۳ میلیارد و ۱۲۱ میلیون و ۳۰۸ هزار و ۸۰۴ ریال و میانگین قیمت کتاب ۱۶۴ هزار تومان بوده است که نسبت به سال گذشته ۳۴ درصد افزایش را نشان می‌دهد.ارزش ریالی کتاب در سال ۱۴۰۳ بالغ بر ۳۰ میلیارد ریال افزایش داشته است.
در میان رده‌های دیویی نشر در سال ۱۴۰۳ حوزه کتاب کودک و نوجوان پیشتاز بوده و در مجموع ۲۰ هزار و ۹۴۷ عنوان کتاب توسط ناشران این حوزه به چاپ رسیده است.
از این رقم ۱۲ هزار و ۶۲۴ عنوان تالیفی و ۸ هزار و ۳۲۳ عنوان ترجمه بوده است. ناشران تهرانی ۱۵ هزار و ۴۲۵ عنوان کتاب و ناشران شهرستانی ۵ هزار و ۵۲۲ عنوان منتشر کرده اند.
شمار کتابهای چاپ اول ۹ هزار و ۴۸۵ عنوان و تجدید چاپی‌ها ۱۱ هزار و ۴۶۲ عنوان بوده است که نسبت به سال گذشته فاصله کمتری بین این دو شاهد هستیم، اما باز هم نمی‌توان گفت که وضعیت نگران‌کننده نیست.
سال گذشته شمار کتابهای تجدید چاپ این حوزه ۴ هزار و ۵۰۰ نسخه بیشتر از چاپ اولی‌ها بوده است.
براساس آمارهای نشر در سال ۱۴۰۳ در مجموع ۳۰ میلیون و ۴۶۸ هزار و ۴۸۳ نسخه کتاب کودک و نوجوان وارد بازار نشر شده است و شمارگان کتاب در این حوزه به هزار و ۴۵۵ نسخه رسیده است.
ارزش ریالی کتابهای منتشر شده در حوزه کودک و نوجوان ۳۲ میلیارد و ۳۲۴ میلیون و ۶۴۵ هزار و ۷۵۰ ریال یعنی چیزی بیش از ۵ میلیارد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.
میانگین قیمت کتاب نیز در این حوزه به ۱۰۶ هزار تومان افزایش یافته است.یعنی ۴۳ درصد نسبت به سال گذشته گران‌تر شده است.
پس از حوزه کودک و نوجوان، ادبیات با ۱۸ هزار و ۷۳۵ نسخه بیشترین عناوین نشر را به خود اختصاص داده است. شمار کتابهای تالیفی در این حوزه ۱۲ هزار و ۵۵۲ عنوان تالیفی و ۶ هزار و ۱۸۳ عنوان ترجمه بوده است.
تعداد عناوین کتابهای چاپ اول ۱۲ هزارو ۵۸ عنوان و تجدید چاپی‌ها ۶ هزار و ۶۷۷ عنوان بوده است.
در حوزه ادبیات ۱۳ میلیون و ۵۶۷ هزار و ۳۶ نسخه کتاب منتشر شده است و میانگین شمارگان به ۷۲۴ نسخه رسیده است.
ارزش ریالی کتابهای منتشر شده در حوزه ادبیات ۲۲ میلیارد و ۸۲۰ میلیون و ۹۸۱ هزار و ۳۰ ریال و میانگین قیمت کتاب در این حوزه ۱۶۸ هزار تومان یعنی ۲۷ درصد بیشتر از سال قبل شده است.
در حوزه کمک درسی اما با کاهش ۳ هزار عنوانی کتاب مواجه بوده‌ایم و در مجموع ۱۲ هزار و ۲۹۲ عنوان کتاب با میانگین قیمت ۲۶۹ هزار تومان و شمارگان هزار و ۳۷۲ نسخه منتشر شده است.
کتابهای «پاییز آمد، خاطرات فخرالسادات موسوی همسر سردار شهید احمد یوسفی، همو قاسم، خون دلی که لعل شد، دختری که ماه را نوشید، پاستیل‌های بنفش و… جزو ۱۰ کتاب پرشمارگان یکسال اخیر بوده‌اند.
انتهای پیام/
