گروه سیاسی خبرگزاری تسنیم– پرونده ویژه «خادم جمهور»؛ هادی دارابی: دفتر تاریخ انقلاب و جمهوری اسلامی در دهه‌های گذشته روزهای پرفراز و نشیبی را در خود ثبت کرده است؛ یکی از این روزها، “شهادت رئیس‌جمهور بر اثر سانحه سقوط بالگرد” است.
حادثه‌ای که در آن چهار تن از خادمان ملت یعنی آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور، آیت‌الله سیدمحمدعلی آل‌هاشم امام جمعه تبریز، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه و مالک رحمتی استاندار جوان آذربایجان شرقی و دیگر همراهان در آن به شهادت رسیدند.
خبرگزاری تسنیم به‌مناسبت فرارسیدن اولین سالگرد شهید رئیسی رئیس‌جمهور فقید، مصاحبه‌هایی را در قالب یک پرونده ویژه انجام داده که در این ایام در حال انتشار است.
در این مصاحبه سراغ سید علی رئیسی برادر شهید آیت‌الله رئیسی رفته‌ایم تا به مرور خاطراتی درباره خانواده شهید و کودکی و نوجوانی برادر وی پرداخته و به ابعاد کمتر دیده شده‌ی شهید جمهور در رسیدگی به خانواده و همچنین به وجه شخصی و خانوادگی او بپردازیم.
متن این گفت‌وگو به شرح زیر است:
تسنیم: سلام، درباره خانواده مرحوم سید حاجی رئیس‌الساداتی توضیح دهید؛ گویا شهید رئیسی در کودکی پدر را از دست دادند.
سید علی رئیسی: با سلام و درود بر ارواح طیبه امام و شهدای اسلام، شهدای خدمت و شهدای امنیت، سلامت، دفاع مقدس، غزه و فلسطین. شهید رئیسی در سن ۶ سالگی پدرشان را از دست داده و دوران طفولیت و کودکی را در مشهد گذراند؛ پس از دوران ابتدایی، به‌دلیل علاقه به دروس حوزوی و با اجازه و هماهنگی مادر و سید جواد، برادر بزرگ‌ترمان که به رحمت خدا رفته‌اند، برای تحصیل دروس حوزوی به مدرسه موسوی‌نژاد مشهد رفت.
پس از طی دوران مقدمات به مدرسه نواب قم رفت و در قم نزد اساتید به فراگیری علوم دینی پرداخته و در سال‌های بعدی به‌موازات تحصیل علوم دینی، تحصیلات دانشگاهی را تا مقطع دکترا طی کرد. در دوران انقلاب نیز ایشان در اجتماعات و سخنرانی‌ها حضور داشته و از مریدان پر و پا قرص حضرت آقا در مشهد و مسجد کرامت بوده و از ایشان و حضرت امام خمینی(ره) پیروی می‌کرد.
تسنیم: شما از کودکی با اخوی مأنوس بودید، کودکی شهید رئیسی چگونه گذشت؟ شنیده شده در کودکی‌شان برای کمک به معیشت خانواده کار می‌کردند.
سید علی رئیسی: در نوجوانی و دوران تبلیغ، وقتی که فرصت داشت، کار می‌کرد و به معیشت خانواده کمک می‌کرد. آن زمان رسم بر این بود که فرزندان در تابستان‌ها به‌دنبال کار و یاد گرفتن یک حرفه می‌رفتند. شهید رئیسی مانند سایر بچه‌های هم‌دوران خود بود و کودکی‌اش معمولی گذشت و اهل بازی، مطالعه، گردش، سیاحت و زیارت بود.
اما باید گفت که اخلاق‌مداری از شاخصه‌های شخصیت او بود و از همان نوجوانی سعی می‌کرد با خانواده و اقوام رابطه خوبی داشته باشد؛ همچنین اهل توسل به قرآن اهل‌بیت(ع) و کارهای تبلیغی بود و در دوران طلبگی‌شان هم به تبلیغ می‌رفتند. او از کودکی اهل تواضع بود؛ این تواضع را در دوران میان‌سالی و همین اواخر هم می‌دیدیم و مثلاً در روضه خانگی‌شان وقتی برایشان جایی برای نشستن تعیین می‌کردند تا بنشینند، هر مکانی که می‌شد می‌نشست و نمی‌خواست برتر از دیگران باشد.
سید ابراهیم به مادر توجه بسیار داشت و از کودکی تا همین اواخر همواره می‌کوشید به مادر احترام ویژه بگذارد و به ایشان خدمت کند. همیشه سعی داشت به مادر سر بزند و حتی با شرایط سخت امنیتی هم حتماً خدمت مادرمان می‌رسید و همیشه می‌کوشید رضایت مادر را جلب کند.
از دیگر روحیات ایشان که بسیار بر آن اهتمام داشت، این بود که سید ابراهیم به مادر توجه بسیار داشت و از کودکی تا همین اواخر همواره می‌کوشید به مادر احترام ویژه بگذارد و به ایشان خدمت کند. همیشه سعی داشت به مادر سر بزند و حتی با شرایط سخت امنیتی هم حتماً خدمت مادرمان می‌رسید و همیشه می‌کوشید رضایت مادر را جلب کند.
اخلاص فوق‌العاده و رازداری، مراقبه و محاسبه در رفتار از جمله شاخصه‌های شخصیتی ایشان محسوب می‌شود. شهید رئیسی در هر منصبی که بود، مردم را محور قرار داده و می‌کوشید خدمت به جامعه و مردم به نحو شایسته انجام پذیرد.
از دیگر ویژگی‌های ایشان، اهتمام بر زیارت ائمه اطهار(ع) بود؛ شهید رئیسی سعی می‌کرد در هر شرایطی زیارت اربعین را برود. به یاد دارم در یک سال در مسیر پیاده‌روی اربعین بودند و اتفاقاً با شهید سلیمانی هم دیدار کردند. ایشان توصیه می‌کرد در این راهپیمایی عظیم شرکت کنید و تعظیم شعائر الهی حتماً صورت بگیرد.
تسنیم: شهید رئیسی در ۱۹ سالگی دادستان کرج شده‌اند؛ چه ویژگی‌هایی بود که او به این سمت منصوب شد؟
سید علی رئیسی: ایشان ابتدا بر اساس شایستگی‌شان دادیار دادسرای انقلاب کرج بودند و بعد از مدتی با ابلاغ شهید قدوسی دادستان کل انقلاب اسلامی و سپس حجت‌الاسلام سید حسین موسوی‌تبریزی به سمت دادستان انقلاب اسلامی کرج منصوب و بعد از آن به‌صورت هم‌زمان و با حفظ سمت به دادستانی همدان هم برگزیده شده و بعد از مدتی از دادستانی کرج رفت. همچنین، شهید رئیسی از سوی حضرت امام(ره) ماموریت‌های ویژه‌ای برای رسیدگی به پرونده‌های خاص و مسائل ویژه در چند استان دریافت کرد.
تسنیم: شما در دستگاه قضایی حضور داشتید؛ در این‌باره توضیح دهید.
سید علی رئیسی: بنده در دادگستری سمت‌های مختلف قضایی داشته‌ام و در انتهای خدمت نیز در دیوان عالی کشور و به‌مدت ده سال معاون وزیر دادگستری بوده‌ام و چند سالی است که خود را بازنشسته کرده‌ام.
تسنیم: با توجه به اینکه برادر شما دادستان کل کشور، معاون اول قوه قضاییه، تولیت آستان قدس، رئیس قوه قضاییه و رئیس‌جمهور بودند، آیا شما به همکاری با ایشان دعوت شدید؟
سید علی رئیسی: در دستگاه قضایی که هر دو فعال بودیم، فضای مشترک کاری نداشتیم. ایشان نیز در سخنرانی‌های سیاسی و انتخاباتی خود گفته بود از خانواده خود در کار استفاده نخواهند کرد. بنده هم موافق بودم.
در این زمینه هر دو مثل هم فکر می‌کردیم و بر اساس چارچوب‌ها و ارزش‌های مشترک، یک تفاهم دوجانبه داشتیم. البته در ایام ریاست قوه قضائیه به‌سبب کمبود جدی قضات در آن برهه، ایشان از بنده برای همکاری مجدد در دیوان عالی دعوت داشت ولی بنده می‌گفتم که ما کنار یکدیگر نباشیم بهتر است.
مقطع کوتاهی هم در ایامی که ایشان تصدی تولیت آستان قدس رضوی را داشته و در مشهد مقدس مستقر بود، از من برای همکاری با آستان قدس دعوت شد که به‌عنوان عضو هیأت مدیره غیرموظف در دفتر آستان قدس در تهران همکاری کردم.
تسنیم: بعد از شهادت آقای رئیسی، فیلمی از منزل ساده‌ی والده شما منتشر شد و گفته شد حتی اهالی محل هم نمی‌دانستند که آن‌جا منزل مادر رئیس‌جمهور است.
سید علی رئیسی: منزل مادر ما در منطقه متوسط است. شهید رئیسی در رفت‌وآمد به منزل مادر رعایت می‌کرد تا کسی متوجه نشود و واقعاً هم همسایگان دوردست نمی‌شناختند و بعد از شهادت باخبر شدند. البته برخی همسایگان مجاور مطلع بودند. حتی بنده هم شناخته شده نبودم و در شهر و محله رفت‌وآمد داشتم و بعد از شهادت ایشان، شناخته شدیم و مردم کم و بیش مطلع شدند.
تسنیم: رابطه‌ی شما و برادرتان در دوران مسئولیتی چطور بود؟ روابط خانوادگی در چه حدی برقرار بود؟
سید علی رئیسی: هم‌چنان که عرض کردم، ما فضای کاری مشترک باهم نداشتیم و بنده بخش دیگری از دستگاه قضایی، به‌عنوان معاون وزیر دادگستری حدود ۱۰ سال مشغول بودم؛ در این ایام نیز در فضای کاری، ارتباط کاملاً اداری بود. اما روابط خانوادگی برقرار بود و تقریباً هر ماه حداقل یک بار یکدیگر را می‌دیدیم. شهید رئیسی به خانواده و صله‌رحم اهتمام داشت. بعضاً همراه برخی بستگان به جلسه‌ی روضه‌ی ماهیانه‌شان می‌رفتیم. همچنین حداقل سالی یک‌بار هم به اکثر اقوام در مشهد ولیمه‌ای می‌داد و همه‌ی فامیل را دعوت می‌کرد.
تسنیم: موردی بوده که برای شما و یا فرزندان‌تان سفارشی کنند؟ و یا شما درخواستی از شهید رئیسی داشته‌اید؟
سید علی رئیسی: ما در کار اداری مداخله‌ای نمی‌کردیم و هیچ توصیه‌ای نداشتیم. اگر هم کسی نامه‌ای داشت ترجیح می‌دادیم که از شیوه‌های مربوطه سالم اداری به ایشان برسانند و سعی می‌شد مراجعین را از مسیر قانونی هدایت و راهنمایی کنیم.
تسنیم: رهبر معظم انقلاب درباره شهید رئیسی تعابیر بلندی داشته و دارند؛ از نظر شما این شخصیت چگونه شکل گرفت و به اوج رسید؟
سید علی رئیسی: فرمایشات مقام معظم رهبری درباره ایشان جامع و مانع است و ایشان در خصوص روحیه خستگی‌ناپذیری، جامع‌الاطراف بودن شخصیت شهید رئیسی و تعابیر مشابه دیگر بیان فرموده‌اند که در رسانه‌ها منعکس است. همچنین ایشان به حماسی بودن شهادت شهید رئیسی اشاره داشتند.
اخویِ ما عالم و عامل بوده و در کاری که انجام می‌داد، عمل‌کننده به وظایف قانونی و منویات مقام معظم رهبری بود. به‌یاد ندارم که ایشان خود را در تصمیمات لحاظ کند و فقط کار را مد نظر می‌گرفت.
اخویِ ما عالم و عامل بوده و در کاری که انجام می‌داد، عمل‌کننده به وظایف قانونی و منویات مقام معظم رهبری بود. به‌یاد ندارم که ایشان خود را در تصمیمات لحاظ کند و فقط کار را مد نظر می‌گرفت. فرمایشات مقام معظم رهبری درباره شهید رئیسی، یک الگوی رفتاری و نقشه‌ی راه برای دیگران است تا با الگوبرداری از خصوصیات شخصیتی و مردم‌داری ایشان، در مسیر خدمت به مردم و حل مشکلات گام بردارند.
همان‌طور که رهبر معظم انقلاب فرموده‌اند می‌توانیم جایگاه شخصیت‌هایی امثال شهید حاج قاسم سلیمانی را داشته باشیم و افراد در این مسیر پای بگذارند و این جایگاه برای همه دست‌یافتنی است.
شهید رئیسی پایه‌گذار رویکردی مؤثر در خدمت‌رسانی به مردم بود و تجربه‌ای نو در حکمرانی رقم زد؛ به‌عنوان نمونه، در جهت خنثی‌سازی تحریم‌ها، اقدامات ارزشمندی انجام شد. این مهم از طریق شکل‌دهی به دیپلماسی تأثیرگذار در سیاست خارجی و تلفیق دیپلماسی و میدان محقق شد. عضویت ایران در جایگاه ناظر پیمان اوراسیا و عضویت در پیمان‌های شانگهای و بریکس، همچنین فعال‌سازی اجلاس‌های منطقه‌ای نظیر سازمان همکاری اسلامی، جنبش عدم تعهد و گروه دی هشت کشورهای اسلامی در منطقه، گواه این مدعاست.
شهید رئیسی با ارائه مدل حکمرانی نوین نشان داد که خدمتگزاری به شیوه‌ای متفاوت نیز ممکن است. او با بهره‌گیری از تمامی ظرفیت‌ها و بدون محدود شدن به پشت میز، برای دستیابی به نتایج مطلوب و حل مشکلات مردم تلاش می‌کرد.
آقای رئیسی در مسیر خنثی‌سازی تحریم‌ها گام برمی‌داشت و توفیقات چشمگیری در بسترسازی و ایجاد ساختارهای لازم کسب کرد و امید است این راه توسط دیگران ادامه یابد. شهید رئیسی با ارائه مدل حکمرانی نوین نشان داد که خدمتگزاری به شیوه‌ای متفاوت نیز ممکن است. او با بهره‌گیری از تمامی ظرفیت‌ها و بدون محدود شدن به پشت میز، برای دستیابی به نتایج مطلوب و حل مشکلات مردم تلاش می‌کرد. شاید تمامی یا بخشی از برنامه‌های مد نظر ایشان به اتمام نرسید، که این تقدیر الهی است. ان‌شاءالله، دیگران این مسیر را ادامه خواهند داد.
تسنیم: شما چه زمانی و از چه طریقی خبر شهادت ایشان را شنیدید؟
سید علی رئیسی: ما اخبار را از طریق رسانه‌ها و تلویزیون دنبال کردیم؛ اگرچه برخی اخبار ضد و نقیض نیز منتشر می‌شد. عده‌ای خبرهای امیدوارکننده‌ای می‌دادند و ما تا صبح منتظر روشن شدن ماجرا بودیم. امید داشتیم که ایشان زنده باشند.
ممکن است در این حادثه کوتاهی‌ها، ترک فعل‌ها یا عدم رعایت نظام‌های فنی و قانونی رخ داده باشد. با این حال، اهتمام دلسوزانه مقام معظم رهبری و دستور ایشان برای بررسی فوری و دقیق حادثه در بالاترین سطح نیروهای مسلح، مایه امیدواری و تقدیر است. کارگروه مسئول بررسی نیز به این نتیجه رسید که خرابکاری، عامل تروریستی یا عامل انسانی در این حادثه دردناک دخیل نبوده و یا مستندی در این زمینه تا زمان اعلام گزارش به‌دست نیامده است. عوامل ذی‌ربط نیز مسئله را بررسی و از طریق رسانه ملی اطلاع‌رسانی کرده‌اند.
با این وجود، با توجه به حوادث بعدی از سوی دشمن علیه برخی از سران جبهه مقاومت، نظیر ترور مهمان عزیزمان، شهید هنیه در تهران، و پیش از آن ترور دانشمند هسته‌ای شهید فخری‌زاده و…، همچنین سوالات و ابهاماتی که برای خواص وجود داشت، نظیر فرمایش رئیس محترم جمهور، جناب آقای دکتر پزشکیان (قبل از تصدی ریاست جمهوری) که در فضای مجازی مشاهده شد و نیز ابهامات مطرح شده از سوی ایشان و سایرین، نافی بررسی جامع و اظهارنظر حقوقی و قضایی و… ، مقامات محترم مسئول و ذی‌صلاح قوه قضائیه در زمینه حادثه مورد اشاره نخواهد بود و چنانچه قوه محترم قضائیه در این زمینه اقداماتی انجام داده، ارائه آن در رسانه ملی در این مدت قریب یک‌سال از شهادت ایشان، می‌توانست پاسخگوی برخی از شبهات در افکار عمومی جامعه باشد.
شب حادثه، ما به همراه ملت تا صبح بیدار و نگران بودیم و تا روز دوشنبه ۳۱ اردیبهشت ساعت ۸ صبح که خبر تأسف‌بار حادثه اعلام شد، در غم و اندوه سوختیم… حقیقتاً باور این اتفاق برای ما بسیار سخت است و ای کاش رخ نمی‌داد. تقدیر الهی بر این بود که شهید رئیسی چند سال در جایگاه ریاست جمهوری خدمت کند. امیدواریم دیگران، افکار ایشان را دنبال کرده و این نوع خدمت‌رسانی به مردم ادامه یابد.
رئیس‌جمهور محترم فعلی و دولت ایشان و همه خدمتگزاران نیت خیر دارند و امیدواریم خدمات به سمتی پیش رود که مشکلات مردم به حداقل ممکن کاهش یابد و ان‌شاءالله اساساً با تدابیر مقتضی رفع گردد.
تسنیم: آخرین دیدار شما با ایشان چه زمانی بود؟
سید علی رئیسی: حدوداً پس از تعطیلات نوروز ۱۴۰۳، ایشان به منزل ما تشریف آوردند. در آن زمان، خانواده ما در سفر بودند و این دیدار بیش از دو ساعت به طول انجامید.
تسنیم: آیا نکته‌ی خاصی در آن دیدار مطرح شد؟
سید علی رئیسی: بیشتر صحبت‌ها پیرامون مسائل مردم بود. ایشان از انجام برخی امور و بازخورد آن از دیدگاه ما و نظر مردم سوال می‌کردند. آن دیدار حول مسائل شخصی نبود و تماماً معطوف به توجه به مردم و دغدغه‌های جامعه بود. همچنین، پس از درگذشت دو تن از بستگان‌مان، ایشان با تلفن همراه من تماس گرفته و به بازماندگان تسلیت گفتند.
تسنیم: اگر بار دیگر فرصت دیدار با ایشان فراهم شود، چه خواهید گفت؟
سید علی رئیسی: با تأسی از قرآن کریم و مصداق آیه شریفه ۱۶۹ سوره آل عمران(وَلَا تَحْسَبَنَّ ٱلَّذِینَ قُتِلُواْ فِی سَبِیلِ ٱللَّهِ أَموَٰتَا بَلۡ أَحْیَآءٌ عِندَ رَبِّهِمۡ یُرْزَقُونَ) (هرگز گمان مبر کسانی که در راه خدا کشته شده‌اند، مردگانند؛ بلکه زنده‌اند و نزد پروردگارشان روزی داده می‌شوند) که خداوند می‌فرماید شهدا زنده‌اند. سوال دشواری است و نمی‌دانم چه بگویم. پس از شهادت ایشان، حوادث دردناکی رخ داد و برخی از رهبران مقاومت نیز به شهادت رسیدند. اتفاقاتی همچون شهادت سید حسن نصرالله، سید هاشم صفی‌الدین، اسماعیل هنیه، یحیی السنوار و دیگر فرماندهان که در رسانه‌ها بازتاب یافت، برای امت اسلامی سنگین و خسارتی برای جبهه مقاومت بود.
اگر او را ببینم، خواهم گفت که دلتنگش هستم و این ایام برای ما، ملت و امت اسلامی دشوار سپری شده است.
اگر او را ببینم، خواهم گفت که دلتنگش هستم و این ایام برای ما، ملت و امت اسلامی دشوار سپری شده است. حرکات ارزشمند ایشان در سازمان ملل با در دست گرفتن قرآن کریم و تصویر شهید سلیمانی، همچنین سخنرانی قاطعانه و عزتمندانه در سازمان همکاری اسلامی در جده و دفاع از مردم غزه و فلسطین را به یاد داریم. فقدان ایشان برای ما بسیار سنگین است.
انتهای پیام/
