روایت تلاش‌های عدلیه برای پرکردن یک جای خالی؛ از توزیع بیش از ۲۵ هزار سبد معیشتی بین خانواده‌های زندانیان نیازمند تا ایجاد اشتغال برای بیش از ۳ هزار زندانی
۵ خردادماه؛ روز «نسیم مهر»|
دستگاه قضایی تلاش می‌کند تا به خانواده‌های زندانیان کمک کند، اقداماتی که حالا دغدغه هر روز مسئولان قضایی شده است.
تصور کنید جای خالی سرپرست خانواده را، صدای خنده‌های قطع‌شده کودکان و نگاه‌های سنگین همسایگان که انگار دیوار‌ها را می‌شکافند. خانواده‌های زندانیان هر روز با این واقعیت‌ها زندگی می‌کنند.
بسیاری از زندانیان، روزی فرزندان همین خانواده‌ها بودند. شرایط اقتصادی، محرومیت از تحصیل، نسلی جدید را به دامان جرم می‌کشاند. بنابراین حمایت از این خانواده‌ها، سرمایه‌گذاری برای جلوگیری از زندانی شدن کودکان فرداست.
یک زندانی اگر بداند خانواده‌اش در امنیت و آرامش هستند، انگیزه بیشتری برای بازگشت به مسیر درست دارد. چرا که نگرانی برای عزیزان، گاهی مانع اصلاح‌پذیری می‌شود.
وقتی یک نفر به زندان می‌افتد، یک خانواده اسیر می‌شود
این خانواده‌ها حق دارند بدون انگ خوردن، زندگی کنند. حمایت از آنها یادآوری می‌کند که «گناه یک نفر، نباید به پای یک خانواده نوشته شود.» چرا که جامعه‌ای که از آسیب‌پذیرترین اعضای خود حمایت نکند، به تدریج آسیب‌های اجتماعی در آن رواج پیدا می‌کند.
بر همین اساس انجمن‌های حمایت از زندانیان در سراسر کشور با هدف حمایت‌های مادی و معنوی از خانواده‌های زندانیان شکل گرفتند تا گوشه‌ای از بار مشکلات این خانواده‌ها را به دوش بکشند و مرهمی بر زخم‌های بی‌شمار آنها باشند.
۵ خرداد نسیم مهر «روز ملی حمایت از خانواده زندانیان» بهانه خوبی است تا به مرور اقدامات انجمن حمایت از خانواده زندانیان استان تهران در امر پشتیبانی از این خانواده‌ها بپردازیم.
فعالیت ۱۴ انجمن حمایت از خانواده زندانیان در استان تهران
به گفته حجت‌الاسلام والمسلمین احمد علی فیروزجایی معاون دادستان تهران در امور زندان‌ها، در استان تهران ۱۴ انجمن حمایت از خانواده زندانیان فعال هستند که یکی از این انجمن‌ها در مرکز شهر تهران و مابقی آنها در شهرستان‌های توابع تهران اعم از ملارد، شهریار، رباط کریم، اسلامشهر، پاکدشت، ورامین، دماوند و سایر شهرستان‌ها فعالیت می‌کنند.
از آنجایی که خانواده زندانیان در معرض آسیب‌های مختلف اجتماعی قرار دارند، هدف دفتر انجمن حمایت از زندانیان، پشتیبانی از خانواده زندانیان اعم از حمایت‌های معیشتی، رفاهی و تحصیلی است و توجهی که دادستان‌ها به خانواده زندانیان دارند به دلیل پیشگیری از وقوع جرم توسط خانواده زندانیان و همچنین حمایت‌های مادی و معنوی از این خانواده است تا دچار آسیب نشوند.
توزیع بیش از ۲۵ هزار سبد معیشتی بین خانواده‌های زندانیان نیازمند استان تهران در سال گذشته
آن‌گونه که معاون دادستان تهران می‌گوید، سال گذشته بالغ بر ۲۵ هزار سبد معیشتی، هر بسته به ارزش حدوداً ۲ میلیون تومان بین خانواده زندانیان نیازمند و مستحق استان توزیع شده است و همچنین تعدادی از خانواده زندانیان از ودیعه مسکن، وام‌های قرض‌الحسنه و پرداختی‌های بلاعوض اعم از نقدی و غیرنقدی بهره‌مند شده‌اند. برخی دیگر از این خانواده‌ها در تامین جهیزیه و امر ازدواج فرزندان خود دچار مشکل بودند که با حمایت خیرین، حمایت‌های لازم از آنها انجام شده است.
آزادی ۸۸ نفر محکوم جرایم مالی در ایام دهه کرامت سال جاری
اینجا هدف فقط خدمت به خانواده زندانیان نیست، بلکه تلاش می‌شود با آزادی زندانیان جرایم مالی و بازگشت آنان به آغوش خانواده جمع‌های خانوادگی مصفا به وجود همه اعضای خانواده شود. در سال جاری به مناسبت دهه کرامت؛ ولادت حضرت معصومه (س) و ولادت حضرت علی بن موسی الرضا (ع) ۸۸ نفر از زندانیان محکوم مالی و جرایم غیرعمد و یا مستحق مساعدت مالی که ناشی از جرم بوده است، رد مال داشته و حبسی نداشتند با کمک خیرین مبلغی بالغ بر ۱۴ میلیارد تومان تامین و مقدمات آزادی آنها فراهم شد.
سال گذشته زمینه آزادی و بازگشت ۲۶۰۰ زندانی به آغوش خانواده فراهم شد
حجت‌الاسلام و المسلمین احمدعلی فیروزجایی معاون دادستان تهران در امور زندان‌ها در این رابطه و در گفتوگو با میزان، یادآور شد: در سال گذشته (۱۴۰۳) بیش از هزار و ۸۰۰ نفر با همکاری ستاد دیه، انجمن حمایت از زندانیان چهارده‌گانه استان تهران و با کمک خیرین با پرداخت مبلغ ۲۹۸ میلیارد تومان آزاد شدند که حدود ۴۰ میلیارد تومان به صورت وام قرض‌الحسنه بوده و مابقی به صورت کمک‌های بلاعوض پرداخت شده تا زندانیان در کنار خانواده قرار بگیرند.
وی افزود: علاوه بر تعداد هزار و ۸۰۰ نفری که اشاره شده، حدود ۸۰۰ نفر هم با مذاکره‌ای که توسط شورای حل اختلاف در زندان‌های استان تهران صورت گرفت آزاد شدند.
فعالیت ۱۴ شعبه شورای حل اختلاف در داخل زندان‌های استان
معاون دادستان تهران از اهمیت رفع چالش‌ها و مشکلات خانواده زندانیان می‌گوید و ادامه می‌دهد: ۱۴ شعبه شورای حل اختلاف در داخل زندان و یک شورای حل اختلاف در اداره کل زندان‌های استان تهران داریم که جمعاً ۱۵ شعبه شورای حل اختلاف در راستای دعوت به صلح و سازش و تقویت صلح و سازش در راستای تحکیم بنیاد خانواده شکل گرفته و فعالیت می‌کنند که این ۱۵ شعبه حل اختلاف ویژه رسیدگی به مشکلات زندانیان است.
وی گفت: در رابطه با زندانیان جرایم غیرعمد کاری که انجام می‌گیرد به این صورت است که بخشی از مبلغ بدهی توسط خود زندانی، بخشی توسط خانواده، بخشی دیگر با گذشت شاکی خصوصی در شورای حل اختلاف و مابقی هم توسط خیرین پرداخت می‌شود.
حجت‌الاسلام والمسلمین فیروزجایی تصریح کرد: کمک برای آزادی زندانیان با این هدف انجام می‌گیرد که ما به جای کمک مالی به خانواده زندانی، با آزادی زندانی و اشتغال آنها بتوانیم زمینه را برای سرپرستی مجدد خانواده زندانیان توسط خود زندانی فراهم کنیم.
فرصت اشتغال برای بیش از ۳ هزار زندانی در کارگاه‌ها و کارخانجات خارج از زندان
معاون دادستان تهران در امور زندان‌ها در خصوص اشتغال زندانیان که با هدف حمایت از خانواده زندانیان صورت می‌گیرد نیز، بیان کرد: امروز ۳ هزار و ۷۵۰ نفر از زندانیان در خارج از زندان، در زندان‌های نیمه باز، کارخانجات و کارگاه‌های مختلف مشغول به کار هستند که دستمزد آنان از طریق بنیاد تعاون و انجمن حمایت از زندانیان که بر اساس یک دستورالعملی که توسط رئیس سازمان زندان‌ها ابلاغ می‌شود پرداخت می‌شود.
وی یادآور شد: یکی دیگر از اقداماتی که در سال گذشته دادستانی تهران آن را پیگری کرده بود کمک به امر ۱۷ ازدواج آسان بود که بخشی از جهیزیه و هزینه تالار از طریق خیرین و به صورت رایگان تامین شد و زوجین در ماه رجب و شعبان زندگی مشترک خود را شروع کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین فیروزجایی با تاکید بر اینکه اصل حاکمیت در مجازات، شخصی بودن مجازات‌ها است، گفت: علت اصلی آنکه دادستانی اعم از دادستانی تهران و سایر شهرستان‌ها این حمایت‌ها را انجام دهند این است که ما نمی‌خواهیم وقتی یک فرد مجازات می‌شود خانواده او هم مجازات شوند؛ وقتی یک فرد بازداشت و حبس می‌شود مشکلاتی برای خانواده او بالاخص در امر تامین معیشت و زندگی روزمره آنها ایجاد می‌شود؛ لذا انجمن‌های حمایت از خانواده زندانیان در این راستا قدم بر می‌دارند و با توجه به اساسنامه‌ای که دارند در موضوعات مختلف این خانواده‌ها را حمایت و پشتبانی می‌کنند تا کمترین آسیب را ببینند.
انتقال زندانیان به زندان‌های نزدیک به محل اقامت خانواده
معاون دادستان تهران در امور زندان‌ها اظهار داشت: یکی دیگر از اقداماتی که در قانون و در جهت حمایت از خانواده زندانیان پیش‌بینی شده این است که بعد از محکومیت، هر زندانی به محل اقامت خانواده اش منتقل می‌شود. در راستای تبصره ۳ ماده ۵۱۳ قانون آئین دادرسی کیفری که در سال قبل چند صد نفر از زندانیان به محل اقامت خانواده‌های خود منتقل شدند، این اقدام هم در راستای حمایت از خانواده است که اگر خانواده زندانیان در شهرستان و یا استان دیگری هستند زندانی منتقل به محل اقامت می‌شود تا خانواده در رفت و آمد به ملاقات زندانی در زندان یا زمانی که زندانی که از زندان مرخصی می‌گیرد دچار مشکل نشوند.
برای اشتغال خانواده زندانیان هیچ محدودیتی نداریم
وی با بیان اینکه برای اشتغال خانواده زندانیان هیچ محدودیتی خاصی نداریم، بیان داشت: سال گذشته یک تفاهم نامه‌ای با شهرداری تهران داشتیم که هریک از خانواده زندانیان جهت اشتغال می‌توانند با مراجعه به سرای محله در اولویت اشتغال قرار بگیرند و از امکانات و خدمات آن جا نیز استفاده کنند.
حجت‌الاسلام والمسلمین فیروزجایی اضافه کرد: خیلی از کارگاه‌ها و کارخانجات هم اعلام آمادگی داشتند که خانواده زندانیانی که آمادگی کار داشته باشند را کمک کنند؛ این کمک به دو صورت است. یک کمک به این شکل است که وسیله کار تهیه می‌شود و این افراد در منزل خود کار می‌کنند به عنوان مثال اگر فردی خیاطی بلد باشد برای او وسایل خیاطی فراهم می‌شود و شکل دیگر به این صورت است که افرادی هم به کارگاه‌ها و کارخانجات مختلف برای اشتغال به کار معرفی می‌شوند.
معاون دادستان تهران در امور زندان‌ها بیان داشت: مرکزی به نام «مرکز مراقبت بعد از خروج از زندان» تحت نظارت اداره کل زندان‌های استان تهران را داریم که خدمات اجتماعی را ارائه می‌دهد تا اگر زندانی بعد از خروج از زندان، مشکل اشتغال داشته باشد با مراجعه به این مرکز به یکی از کارگاه‌ها و کارخانجات برای اشتغال معرفی شود.
پرداخت بیش از ۳۰ میلیارد تومان وام قرض‌الحسنه برای خوداشتغالی زندانیان
وی تصریح داشت: همچنین تعدادی دیگر از زندانیان هستند که تقاضای دریافت وام‌های قرض‌الحسنه برای خود اشتغالی دارند که در این رابطه سال گذشته بیش از ۳۰ میلیارد تومان وام قرض‌الحسنه به این افراد از طریق معرفی آنها به بانک‌ها و صندوق‌های قرض‌الحسنه پرداخت شده است.
۵۳۰۰ خانواده تحت پوشش انجمن‌های حمایت از خانواده زندانیان استان تهران هستند
حجت‌الاسلام والمسلمین فیروزجایی در رابطه با کمک هزینه‌های تحصیلی فرزندان خانواده زندانیان نیز، بیان کرد: همان طور که اشاره شد سال گذشته بیش از ۲۵ هزار سبد کمک معیشتی برای بیش از ۵ هزار و ۳۰۰ خانواده‌ای که تحت پوشش انجمن‌های حمایت از خانواده زندانیان استان تهران هستند توزیع شد؛ در سبد کالایی که برای شهریور ماه تهیه شده بود همراه سبد معیشتی، بسته‌های نوشت‌افزار و وسایل مورد نیاز دانش‌آموزان نیز که معمولاً نیز توسط خیرین تهیه شده بود بین خانواده‌ها توزیع شد.
سرکشی به خانواده زندانیان به صورت مستمر صورت می‌گیرد
معاون دادستان تهران در امور زندان‌ها در ادامه گفتوگو با تاکید بر اینکه سرکشی به خانواده زندانیان به صورت مرتب و مستمر صورت می‌گیرد، گفت: این سرکشی‌ها هم از طریق مددکاران انجمن حمایت از زندانیان و هم توسط مرکز خدمات اجتماعی و مراقبت بعد از خروج از زندان و یک سرکشی نیز به صورت مشترک توسط بنده به عنوان معاون دادستان عمومی انقلاب تهران نظارت بر امور زندانیان و مدیر کل زندان‌های استان تهران صورت می‌گیرد که آخرین سرکشی ما هم در دهه کرامت بود که با چندین خانواده زندانیان در شهر قدس ملاقات داشتیم. در این سرکشی‌ها مشکلات مالی این خانواده‌ها بررسی شد و در همان جا به تعدادی از این خانواده‌ها مبلغ نقدی حدود ۵۰ میلیون تومان به هر خانواده‌ای پرداخت شد و به برخی دیگر از خانواده‌هایی هم که مشکل تامین وسایل زندگی مانند یخچال و تلویزیون داشتند نیز مقرر شد که مقدمات تامین وسایل مورد نیاز آنها هم فراهم شود.
