با فریب مغز می‌توان درد را کاهش داد

اکنون مطالعه‌ای جدید، که در نشریه «گزارش‌های درد»‌ (‌‌Pain Reports) منتشر شده است، از توهمی موثر اما نامعمول می‌گوید که پیامدهای هیجان‌انگیزی در کنترل درد دارد.  

محققان پدیده‌ای به نام «توهم دست لاستیکی‌» (RHI) را بررسی کردند که در آن یک دست مصنوعی روی میز مقابل فردی قرار داده می‌شود که دست واقعی‌اش پنهان شده است. آنها پیش‌تر دریافته بودند که وقتی هم‌زمان هر دو دست شرکت‌کنندگان، یعنی هم دست واقعی و هم پلاستیکی، را لمس می‌‌کنند، بسیاری از آنها در دست پلاستیکی هم حس‌هایی دارند، گویی بخشی از بدنشان است.

به گزارش نیویورک‌پست محققان در آزمایش جدید به جای لمس کردن از نور و گرما استفاده کردند. آن‌ها به ۳۴ شرکت‌کننده دست پلاستیکی قرمزی را نشان دادند که می‌درخشید، در حالی که دست واقعی‌شان پشت پرده‌ای پنهان شده بود و درجات گرمایی مختلفی از دلپذیر تا ناخوشایند را دریافت می‌کرد. شرکت‌کنندگان از دست دیگر برای ارزیابی میزان درد استفاده کردند. در گروه کنترل نیز دست لاستیکی وارونه شد.

محققان دریافتند زمانی که دست لاستیکی به شکل صحیح و نه وارونه، قرار داشت شرکت‌کنندگان به‌سرعت و در ۱.۵ ثانیه اول توهم درد را گزارش کردند و تا وقتی‌که توهم ادامه داشت این اثر هم ادامه داشت. مارتین دیِرز، استاد پزشکی روان‌تنی و روان‌درمانی در دانشگاه روهر بوخوم  آلمان، می‌گوید: «ما نشان دادیم شدت درد ادراک‌شده در حالت توهم دست لاستیکی در مقایسه با شرایط کنترل کمتر بود.» به این ترتیب زمانی‌که افراد حس کردند دست لاستیکی بخشی از بدنشان است، درد کمتری احساس کردند.

این مطالعه درباره نحوه ادغام اطلاعات بصری و حسی مغز و چگونگی دستکاری آن برای کاهش درد بینش جالبی ارائه می‌دهد. دلیل دیگری که نشان می‌دهد توهم می‌تواند تا این حد موثر باشد به «تسکین درد بصری» مربوط است- پدیده‌ای که در آن فقط نگاه کردن به عضوی از بدن که درد دارد، شدت درد احساس‌شده را کاهش می‌دهد. 

البته دیِرز تاکید می‌کند که «هنوز مبنای عصبی این پدیده را کاملا درک نکرده‌اند». با این حال، یافته‌های محققان می‌تواند به یافتن روش‌های غیر دارویی برای درمان درد‌های مزمن کمک کند، که خبر بسیار خوبی است.