بازگشت فضانوردان گیر افتاده در فضا پس از ۹ ماه؛ ریزگرانش چه تاثیری بر بدن دارد؟
یکی از آثار مهم اقامت طولانی در شرایط ریزگرانش، آتروفی عضلانی (ضعیف شدن و تحلیل عضلات) است. هرچه ماموریت فضایی طولانی‌تر باشد، آتروفی عضلانی شدیدتر خواهد بود.
این تحلیل عضلانی ممکن است در ویلیامز و ویلمور متفاوت باشد. زنان به‌دلیل داشتن توده عضلانی پایه کمتر، سطح پایین‌تر تستوسترون، و تغییرات هورمونی و سوخت‌و‌سازی که در فضا تجربه می‌کنند، بیشتر در معرض تحلیل عضلانی و کاهش تراکم استخوان قرار دارند.
ورزش استقامتی می‌تواند به مقابله با این تحلیل کمک کند. به گزارش ناسا، فضانوردان روزانه به‌طور میانگین دو ساعت ورزش می‌کنند.
با این حال، فضانوردان حتی با تمرین‌های منظم، همچنان در فضا دچار تحلیل عضلانی خواهند شد.
بیشتر بخوانید: اختراع دستگاهی برای تصفیه و تبدیل ادرار فضانوردان به آب آشامیدنی
با کاهش تراکم استخوان، مواد معدنی بدن در سایر نقاط افزایش می‌یابد، که می‌تواند به مشکلاتی مانند افزایش سطح کلسیم در ادرار و تشکیل سنگ کلیه منجر شود.
بر اساس یافته‌های ناسا، در نبود گرانش زمین، استخوان‌های تحمل‌کننده وزن هر ماه به‌طور متوسط بین ۱ تا ۱.۵ درصد از تراکم مواد معدنی‌شان را از دست می‌دهند.
ویلمور و ویلیامز در ابتدا قرار بود اندکی بیش از یک هفته در فضا بمانند. چنین ماموریت کوتاهی فقط آثار موقت و «کاملا بازگشت‌پذیر» بر توده عضلانی داشت.
اما در اقامت‌های طولانی‌مدت در فضا، ممکن است تغییرات سوخت‌و‌سازی و جسمی رخ دهند که بازگشت‌ناپذیر باشند.
در ماموریت‌های طولانی، برخی عضلات ممکن است ظرف یک سال به اندازه قبل بازگردند، اما برخی دیگر ممکن است بین دو تا چهار سال زمان نیاز داشته باشند.
با این حال، میزان تحلیل عضلانی تا حد زیادی به عوامل فردی مانند فیزیولوژی و سن بستگی دارد.
نکته جالب این است که وقتی اسکات کلی پس از تقریبا یک سال اقامت در ایستگاه فضایی بین‌المللی به زمین بازگشت، قدش حدود ۵ سانتی‌متر بلندتر از زمانی بود که به فضا رفت.
بیشتر بخوانید: آیا فضانوردان در خلا، بینایی خود را از دست می‌دهند؟
در فضا، دیسک‌های ستون فقرات منبسط می‌شوند که باعث کشیده شدن موقت ستون فقرات می‌شود.
اما کمتر از دو روز بعد، او که به‌طور موقت قد کشیده بود، دوباره به اندازه قبلی‌اش بازگشت.
ریزگرانش می‌تواند بر بینایی نیز تاثیر بگذارد. در فضا، مایعات بدن به سمت سر حرکت می‌کند که می‌تواند به چشم‌ها فشار بیاورد و به مشکلات بینایی منجر شود.
به گزارش ناسا، در بیش از نیمی از خدمه در فضا یک یا چند علامت از «سندرم عصبی-چشمی مرتبط با پرواز فضایی» بروز می‌کند، که گمان می‌رود به‌دلیل حرکت مایعات به سمت سر ایجاد شود.
طبق یافته‌های ناسا، استفاده از ساق‌بندهای فشار می‌تواند به حفظ خون در قسمت‌های پایینی بدن کمک کند تا از جابه‌جایی مایعات جلوگیری شود.
فضانوردانی که به زمین بازمی‌گردند، احتمالا در هماهنگی حرکتی دچار مشکل خواهند شد که از اختلال در حس عمقی (توانایی بدن در حس موقعیت و حرکات) ناشی می‌شود.
بیشتر بخوانید: آیا فضانوردان می‌توانند گوشی‌های تلفن خود را به فضا ببرند؟
فضانوردان پس از بازگشت به زمین، معمولا روی صندلی قرار داده می‌شوند، زیرا تطبیق دوباره بدنشان با گرانش زمین ممکن است دشوار باشد.
گرت رایسمن، فضانورد سابق ناسا که ۹۵ روز را در فضا گذرانده است، به سی‌ان‌ان گفت جابه‌جایی مایعات در فضا باعث کاهش حس بویایی و چشایی می‌شود؛ اما پس از بازگشت، «این حس‌ها فورا برمی‌گردند».
رایسمن در ادامه افزود: «به یاد دارم که به‌محض باز شدن دریچه شاتل فضایی، اولین بو را حس کردم… بوی فوق‌العاده‌ایی بود!»
