مشتری؛ سیاره‌ای که در حال کوچک شدن است
بررسی‌های جدید پژوهشگران حاکی از آن است که مشتری، بزرگ‌ترین سیاره منظومه شمسی، در حدود ۴.۵ میلیارد سال پیش دست‌کم دو برابر اندازه فعلی خود بوده است. این تحقیق که نتایج آن در مجله Nature Astronomy منتشر شده، بر پایه تحلیل مدار دو قمر مشتری، آمالتیا و تبه، صورت گرفته است.
دانشمندان با بررسی مسیر حرکت این دو قمر و تأثیرات ناشی از قمر آتشفشانی آیو، موفق شدند ابعاد اولیه مشتری را تخمین بزنند. یافته‌ها نشان می‌دهد که پس از ناپدید شدن سحابی خورشیدی، شعاع مشتری بین دو تا ۲.۵ برابر شعاع فعلی بوده است.
میدان مغناطیسی شگفت‌انگیز در گذشته مشتری
در کنار اندازه چشمگیر مشتری در گذشته، میدان مغناطیسی این سیاره نیز بسیار قوی‌تر از مقدار کنونی آن بوده است. پژوهشگران قدرت این میدان را در آغاز پیدایش حدود ۲۱ میلی‌تسلا برآورد کرده‌اند؛ رقمی که ۵۰ برابر میدان مغناطیسی فعلی مشتری و بیش از ۴۰۰ برابر قوی‌تر از میدان مغناطیسی زمین است.
هدف از این مطالعه: درک بهتر از تاریخ منظومه شمسی
دکتر کنستانتین باتیگین، سیاره‌شناس دانشگاه کلتک و یکی از نویسندگان این مطالعه، هدف اصلی این تحقیق را درک بهتر از فرآیند شکل‌گیری سیارات عنوان کرده است. او می‌گوید:
«ما می‌خواهیم بدانیم از کجا آمده‌ایم، و شناخت مراحل اولیه شکل‌گیری سیارات برای رسیدن به این پاسخ ضروری است.»
این مطالعه، بدون اتکا به نظریه‌های پیچیده درباره منشأ مشتری، تنها بر پایه داده‌های مشاهداتی و محاسبات علمی دقیق انجام شده است؛ موضوعی که به گفته دانشمندان، اعتبار آن را دوچندان می‌کند.
روند کوچک شدن مشتری ادامه دارد
بر اساس اعلام مؤسسه فناوری کالیفرنیا (کلتک)، مشتری همچنان با سرعتی در حدود دو سانتی‌متر در سال در حال کوچک شدن است. این پدیده به دلیل فرایندی طبیعی به نام کلوین–هلمهولتز اتفاق می‌افتد؛ مکانیسمی که در آن سیارات با از دست دادن گرمای درونی، به‌تدریج کوچک‌تر می‌شوند. هنوز مشخص نیست این روند دقیقاً از چه زمانی آغاز شده، اما به نظر می‌رسد که ادامه‌دار خواهد بود.
نتیجه‌گیری
این کشف جدید می‌تواند نقش مهمی در بازسازی تاریخ اولیه منظومه شمسی ایفا کند. به گفته پژوهشگران، یافته‌های اخیر معیار تازه‌ای را برای بررسی مراحل شکل‌گیری سیارات و تحول سامانه خورشیدی ارائه می‌دهد. نقطه‌ای که از آن می‌توان با دقت و اطمینان بیشتری به گذشته سفر کرد و رازهای پیدایش کیهان را بهتر درک کرد.
