روایتی از زندانبانی معنوی در زندان‌های استان همدان/ بیش از هزار زندانی به‌طور فعال در برنامه‌های قرآنی مشارکت دارند
در سال‌های اخیر برنامه‌های قرآنی در زندان‌های استان همدان از سطح فعالیت‌های مناسبتی و محدود فراتر رفته و اکنون به‌عنوان یک نهضت فراگیر فرهنگی و معنوی در بطن زندگی مددجویان جریان یافته است به طوری که بیش از هزار زندانی به‌طور فعال در برنامه‌های قرآنی مشارکت دارند.
در نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران، زندانبانی نه‌تنها وظیفه‌ای در چارچوب اجرای عدالت است، بلکه فرصتی برای احیای کرامت انسانی و بازگشت دوباره انسان‌ها به مسیر تعالی و رشد است. در این میان، قرآن کریم، چون چراغی فروزان، راهنمایی مطمئن برای بازگشت انسان‌ها به فطرت الهی‌شان است.
در سال‌های اخیر، اداره‌کل زندان‌های استان همدان با درک عمیق از این حقیقت و با مدیریت حمزه بروجنی، مدیرکل زندان‌های استان، با نگاهی فرهنگی، تربیتی و ساختاری نظام‌مند، نهضتی قرآنی را در سطح زندان‌های استان بنیان نهاده که توانسته است الگویی الهام‌بخش برای سایر استان‌های کشور باشد.
بر پایه این گزارش؛ در حال حاضر برنامه‌های قرآنی در زندان‌های استان همدان از سطح فعالیت‌های مناسبتی و محدود فراتر رفته و اکنون به‌عنوان یک نهضت فراگیر فرهنگی و معنوی در بطن زندگی مددجویان جریان یافته است. این حرکت عظیم نه‌فقط برای اصلاح فردی، بلکه برای احیای اجتماعی و حتی بازسازی هویت انسانی مددجویان بنیان نهاده شده است.
بیش از هزار زندانی استان همدان به‌طور فعال در برنامه‌های قرآنی مشارکت دارند
در حال حاضر، در زندان‌های استان همدان، هزار و ۴۰ نفر از مددجویان به‌طور فعال در برنامه‌های قرآنی مشارکت دارند. این آمار، تنها یک عدد نیست، بلکه نشانه‌ای از تحول درونی هزاران نفر است که با تلاوت، تدبر و حفظ آیات الهی، بار دیگر خود را در آینه نور قرآن بازمی‌یابند.
از میان این جمع، ۲۱۵ نفر موفق به حفظ بخش‌هایی از قرآن شده‌اند؛ افرادی که مسیر تاریک گذشته خود را با نور وحی روشن کرده‌اند.
فعالیت ۲۷ مددجو به عنوان مدرس قرآن
در این مسیر، ۲۷ نفر از خود مددجویان، پس از طی دوره‌های آموزشی و کسب صلاحیت‌های لازم، اکنون به‌عنوان «مدرس قرآنی» ایفای نقش می‌کنند. این موضوع نشان از پایداری نهضت قرآنی در درون خود زندان دارد؛ جایی که تربیت‌یافتگان دیروز، آموزگاران امروز شده‌اند.
برنامه‌های قرآنی زندان‌ها تنها محدود به حفظ آیات یا روخوانی نیست، بلکه دوره‌هایی، چون آموزش روخوانی، روان‌خوانی، تجوید، تدبر در آیات، تفسیر موضوعی و حفظ سوره‌های منتخب نیز در دستور کار قرار گرفته‌اند. این آموزش‌ها، نه‌تنها به رشد معرفتی مددجویان انجامیده، بلکه در تصمیم‌گیری‌های مهم زندگی، منشأ بصیرت و تحول شده‌اند.
۳۰۸ مددجو مشمول عفو و تخفیف مجازات شده‌اند
یکی از مهم‌ترین دستاورد‌های این حرکت عظیم قرآنی، بهره‌مندی تعداد قابل‌توجهی از مددجویان از عفو‌های قرآنی در سال ۱۴۰۳ است. طبق آمار رسمی، ۳۰۸ نفر از مددجویان استان همدان که در برنامه‌های قرآنی حضور فعال و مستمر داشته‌اند، مشمول عفو و تخفیف مجازات شده‌اند؛ امری که نشان می‌دهد نهضت قرآنی در زندان‌ها، صرفاً یک برنامه فرهنگی نیست، بلکه ابزار نجات، بازگشت و آغازی دوباره برای هزاران انسان است.
این دستاورد‌ها بدون مدیریت کلان‌نگر و فرهنگی امکان‌پذیر نبود. اداره کل زندان‌های استان همدان، با تکیه بر تفکر سیستمی، نگاه فرهنگی و ایمان به اثرگذاری قرآن، بستری فراهم ساخته تا کارکنان، مددکاران و حتی افسران نگهبان نیز در این نهضت مشارکت کنند و باور دارد که زندانبانی در جمهوری اسلامی، باید از جنس تربیت باشد؛ تربیتی مبتنی بر آیات وحی.
حفظ ۲۰ جزء قرآن کریم توسط یک مددجو
این حرکت قرآنی به‌قدری اثرگذار بوده که حتی در سطح رسانه‌ای نیز انعکاس یافته است. در سال ۱۴۰۳، برنامه پرمخاطب تلویزیونی «محفل»، میزبان یکی از مددجویان نجات‌یافته و حافظ ۲۰ جزء قرآن بود. این حضور نه‌تنها فرصتی برای نمایش موفقیت‌های بومی استان همدان در زمینه زندانبانی بود، بلکه پیامی روشن به سراسر کشور مخابره کرد که می‌توان با قرآن، قلب‌ها را دگرگون ساخت و مسیر‌های سقوط را به صعود بدل کرد.
نهضت قرآنی در زندان‌های استان همدان امروز دیگر یک برنامه نیست؛ بلکه جریانی پویاست که می‌توان آن را به الگویی ملی بدل ساخت. این تجربه اثبات کرده است که زندان، با مدیریت فرهنگی، می‌تواند به دارالقرآن تبدیل شود؛ جایی که انسان‌ها نه در قید گناه، بلکه در پرتو هدایت، مسیر تازه‌ای برای زندگی می‌یابند.
۷ اندرزگاه در استان همدان میزبان برنامه‌های منظم قرآنی هستند
از جمله نکات قابل‌توجه در این مسیر، ایجاد فضا‌های مناسب فیزیکی برای فعالیت‌های قرآنی است. اندرزگاه‌هایی که روزگاری محل اضطراب و یأس بودند، اکنون به محافل انس با قرآن تبدیل شده‌اند. در حال حاضر، ۷ اندرزگاه در استان همدان میزبان برنامه‌های منظم قرآنی هستند که در آنها نه‌تنها کلاس‌های آموزشی، بلکه محافل قرائت جمعی، نشست‌های تفسیر و مراسم معنوی نیز برگزار می‌شود.
این فضای تربیتی، روحیه مسئولیت‌پذیری، نظم، امید و تلاش را در دل مددجویان احیا کرده است. بار‌ها دیده شده که مددجویان به جای درگیری و نزاع، وقت خود را صرف تلاوت یا آموزش به دیگران می‌کنند. این خود، گویای اثر عمیق قرآن بر روان و رفتار انسان‌هاست.
همچنین اداره‌کل زندان‌های استان همدان با همکاری نهادهایی، چون دارالقرآن، سازمان اوقاف، حوزه‌های علمیه، صدا و سیما و اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی توانسته هم‌افزایی مناسبی در زمینه گسترش معارف قرآنی ایجاد کند. برگزاری مسابقات قرآنی، اعزام اساتید مجرب، استفاده از ظرفیت روحانیون مستقر در زندان و پیوند میان خانواده مددجویان با برنامه‌های قرآنی از دیگر اقدامات مکمل این نهضت فرهنگی بوده است.
در افق پیش رو، مدیریت زندان‌های استان همدان با الهام از فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص اهمیت گسترش معارف قرآنی، در پی آن است تا این حرکت نورانی را به دیگر زندان‌های کشور نیز تسری دهد.
تجربه موفق استان همدان می‌تواند الگوی جامعی برای ایجاد تحول در سایر استان‌ها باشد؛ الگویی که نشان می‌دهد حتی در سخت‌ترین شرایط، بازگشت به فطرت الهی ممکن است.
در نهایت، باید گفت نهضت قرآنی در زندان‌های استان همدان، اثباتی بر این حقیقت است که “قرآن، کتاب هدایت برای همه زمان‌ها و مکان‌هاست”. وقتی این نور در دل‌های تشنه بتابد، نه تنها دیوار‌های زندان، بلکه دیوار‌های جهل، گناه و ناامیدی نیز فرو می‌ریزد. امروز، زندان‌های استان همدان نه‌تنها میزبان انسان‌های در بند، که میزبان روح‌هایی آزاد در پرتو قرآن‌اند؛ روح‌هایی که برای آینده‌ای روشن، آماده پروازند.
انتهای پیام/
