خلیج فارس؛ هویت ملی، همگرایی منطقه‌ای و نامیرایی ژئوپلیتیکی
روز ملی خلیج فارس تجلی‌گاه هویتی است که در ژرفای تاریخ و فرهنگ و حافظه جمعی ایران ریشه دوانده است.
عابد اکبری، کارشناس مسائل بین‌الملل طی یادداشتی برای میزان به مناسبت روز ملی خلیج فارس به اهمیت ژئوپولیتیکی خلیح فارس و هویت تاریخی و فرهنگی آن برای ایران پرداخت.
متن این یادداشت را در ادامه میخوانید:
دهم اردیبهشت، نه فقط یادآور پایان استعمار پرتغالی‌ها از آب‌های جنوبی ایران، بلکه تجلی‌گاه هویتی است که در ژرفای تاریخ، فرهنگ و حافظه جمعی ایرانیان ریشه دوانده است.
خلیج فارس برای ایران تنها یک پهنه آبی نیست، بلکه نماد تداوم تمدنی است که از دل تاریخ هزاران ساله، امروز هم صدای خود را در عرصه‌های گوناگون بلند می‌کند.
در سطح ملی، خلیج فارس بخشی جدایی‌ناپذیر از هویت تاریخی، فرهنگی و سیاسی ایران است؛ از الواح هخامنشی، نقشه‌های کهن و ادبیات کلاسیک در گذشته دور تا روایت‌ها و اسناد تاریخی در سده‌های اخیر همگی گواه آن‌اند که نام و هستی این خلیج با ایران درآمیخته است.
پاسداشت روز ملی خلیج فارس، پاسداری از میراثی است که بی‌توجهی به آن، نوعی فراموشی تاریخی و خلأ هویتی تلقی می‌شود.
در سطح منطقه‌ای، خلیج فارس می‌تواند به جای آن‌که میدان رقابت‌های فرساینده باشد، به بستری برای وحدت منطقه‌ای بدل شود. کشور‌های حوزه خلیج فارس با چالش‌هایی مشترک روبه‌رو هستند؛ از تهدید‌های زیست‌محیطی همچون گرم شدن آب، آلودگی نفتی و از بین رفتن تنوع زیستی تا دغدغه‌های امنیت دریایی، تجارت منطقه‌ای و مقابله با تروریسم دریایی.
روز ملی خلیج فارس می‌تواند انگیزه‌ای برای بازاندیشی در همکاری‌های محیط‌زیستی، اقتصادی و امنیتی باشد؛ فرصتی برای ترجیح گفت‌و‌گو بر تنش.
در سطح بین‌المللی نیز، هرچند برخی تحلیل‌گران از کاهش اهمیت انرژی‌محور خلیج فارس در پی گذار جهانی از سوخت‌های فسیلی سخن می‌گویند، اما ژئوپلیتیک این منطقه همچنان کلیدی باقی مانده است.
موقعیت راهبردی در شاهراه انرژی، حضور نظامی قدرت‌های فرامنطقه‌ای و نقش خلیج فارس در امنیت بازار‌های جهانی همچنان آن را در کانون توجه بازیگران جهانی قرار داده است.
خلیج فارس نه‌تنها گذرگاه نفت و گاز، بلکه میدان تأثیرگذاری ژئوپلیتیکی در خاورمیانه است و مولفه‌های بسیاری را در نامیرایی ژئوپولتیکی و جایگاه خدشه‌ناپذیر خلیج فارس می‌توان برشمرد.
به‌همین دلیل، پاسداشت خلیج فارس، فقط یک مناسبت تقویمی نیست، بلکه یادآوری ضرورت حفاظت از هویت، تقویت همکاری منطقه‌ای و تداوم بازیگری فعال در نظام بین‌الملل است.
روز ملی خلیج فارس را نه‌تنها باید گرامی داشت، بلکه آن را بستری برای بازاندیشی در نقش ایران در منطقه و جهان دانست.
انتهای پیام/
